Zasady segregowania śmieci wydają się banalnie proste i praktycznie nikt nie powinien mieć z tym problemów. W praktyce jednak segregacja śmieci opiera się bardziej o naszą intuicję, niż faktyczne właściwości i przeznaczenie odpadków. Z tego powodu warto znać aktualne wytyczne na 2023 rok.
Dlaczego trzeba segregować śmieci?
Za koniecznością segregowania odpadków stoi oczywiście ekologia i sprawnie przeprowadzany recykling, dzięki któremu zużyte śmieci mogą otrzymać „drugie życie”.
Z niepotrzebnych już kartonów wykonuje się zeszyty szkolne, serwetki, a nawet papier toaletowy. Plastik można ponownie przetopić i wykorzystać do produkcji np. worków na śmieci czy ubrań (słynne bluzy z polaru), a recykling aluminium pozwala na ponowne jego wykorzystanie do produkcji puszek.
Każda frakcja odpadów segregowanych ma swoje unikalne cechy, przez co naszym obowiązkiem jest dopilnowanie tego, aby trafiły one do odpowiednich koszy czy worków.
Podział odpadów segregowanych
Obecnie można wyróżnić 5 frakcji odpadów, które należy wyrzucać osobno. Zarówno kosze, jak i worki na takie odpady oznaczane są innym kolorem:
- niebieskim – na papier
- zielonym – na szkło
- żółtym – na metale i tworzywa sztuczne
- brązowym – na bioodpady
- czarnym – na odpady zmieszane
Co wrzucamy do jakiego pojemnika?
Odpady komunalne podlegające zasadom segregacji, musimy wyrzucać do ściśle określonych pojemników lub worków. W przeciwnym wypadku cała idea segregowania odpadów i dbania o środowisko mija się z celem.
Metale i tworzywa sztuczne (plastik)
Opakowania wykonane z metalu i tworzyw sztucznych wyrzucamy do pojemników lub worków w kolorze żółtym. Do takich odpadów zaliczają się:
- plastikowe i kartonowe butelki po mleku i napojach;
- plastikowe torby i opakowania;
- metalowe puszki po konserwach;
- plastikowe nakrętki i kapsle.
Czego wrzucać nie wolno?
- butelek i pojemników z resztkami jedzenia;
- opakowań po lekach, farbach czy lakierach;
- sprzętu elektronicznego, RTV czy AGD;
- chusteczek i ręczników papierowych.
Zobacz również: Gdzie wyrzucić styropian i jak go segregować?
Szkło
Szkło należy wyrzucać do worków lub kubłów oznaczonych kolorem zielonym. Wrzucamy wtedy:
- szklane butelki po napojach;
- słoiki;
- inne szklane opakowania.
Nie wolno wrzucać:
- plastikowych lub metalowych nakrętek;
- szkła okiennego i luster;
- opakowań z porcelany lub ceramiki;
- żarówek, świetlówek i elektroniki ;
- kryształów;
- opakowań po lekach i rozpuszczalnikach;
- szkła hartowanego (żaroodpornego).
Papier i kartony
Opakowania wykonane z papieru czy kartonu, wyrzucamy wyłącznie do niebieskich worków lub pojemników. Jak najbardziej do takich odpadów kwalifikują się:
- opakowania papierowe lub tekturowe;
- makulatura;
- ulotki, gazety i czasopisma;
- stare książki i zeszyty;
- papier biurowy.
Nie wolno wrzucać:
- zużytych chusteczek i ręczników;
- kartonów po mleku i napojach;
- zabrudzonego papieru.
Odpady BIO
Resztki jedzenia lub inne organiczne odpady z gospodarstwa domowego należy wyrzucać do pojemników albo worków w kolorze brązowym. Do odpadków, które się do tego kwalifikują zaliczamy:
- resztki jedzenia, owoców i warzyw;
- drobne gałęzie i trociny;
- trawę, liście, kwiaty czy korę drzew;
- skorupki jajek;
- torebki od herbaty;
- stare pieczywo;
- łupiny orzechów.
Nie wolno wrzucać:
- zwierzęcych resztek kuchennych (mięsa);
- ziemi i kamieni;
- kości i odchodów zwierząt;
- popiołu i węgla;
- wyrobów drewnianych.
Zobacz również: Gdzie wyrzucić czerstwy lub zepsuty chleb i pieczywo?
Odpady zmieszane
Wszystkie śmieci, które nie zaliczają się do wyżej wskazanych, należy wyrzucać do worków i kontenerów na odpady zmieszane. Nie wolno jednak wyrzucać takich śmieci jak:
- przeterminowane leki;
- baterie i akumulatorki;
- odpady budowlane;
- sprzęt elektroniczny, RTV i AGD (elektrośmieci);
- meble i odpady wielkogabarytowe.
Zobacz również: Gdzie wyrzucić zużyte baterie?
O czym jeszcze warto wiedzieć?
- nie trzeba myć opakowań po jogurtach, słoików i butelek po napojach;
- należy usuwać resztki jedzenia z pojemników;
- puszki, butelki plastikowe i inne opakowania trzeba w miarę możliwości zgniatać;
- odpadki mięsne należy wyrzucać do odpadów zmieszanych;
- odpady BIO należy wyrzucać luzem (ewentualne w workach biodegradowalnych);
- brudny papier wyrzucamy do odpadów zmieszanych;
- paragony z zakupów wyrzucamy do odpadów plastikowych (nie do papieru).
Odpady specjalne
Wszelkiego rodzaju odpady specjalne takie jak:
- śmieci budowlane;
- opakowania po farbach, tuszach, lakierach i chemikaliach;
- zużyte baterie i akumulatorki;
- sprzęt elektroniczny;
- żarówki;
- styropian;
- opony;
należy przekazywać do Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, czyli tzw. PSZOK.
Zobacz również: Gdzie wyrzucać przeterminowane leki i zużyte strzykawki?
Kary za brak segregacji śmieci
Właściciele nieruchomości, którzy nie stosują się do zasad segregacji odpadów, muszą liczyć się z karami finansowymi. Ich wysokość ustalana jest przez samorządy i może wynosić nawet czterokrotność normalnej, miesięcznej stawki. Kara minimalna to z kolei dwukrotność miesięcznej stawki za wywóz śmieci.
Kiedy spodziewać się kary?
O wszelkich nieprawidłowościach zazwyczaj informuje firma odbierająca odpady, ale stosowne zgłoszenie może złożyć także straż miejska. Najczęściej pracownicy komunalni wyłącznie upominają właściciela nieruchomości i nakazują stosowanie się do przyjętych zasad segregacji. Niemniej jeżeli problem ten występuje cykliczne i nasila się z biegiem czasu, to firma odbierająca odpady może zgłosić taki stan rzeczy do Urzędu Gminy lub Miasta.
Kary za niesegregowanie odpadów w blokach
Obowiązek segregacji śmieci dotyczy zarówno mieszkańców domów jednorodzinnych, jak i bloków mieszkalnych. To oznacza, że zgłoszenie nieprawidłowości przez jednego sąsiada z klatki, może skutkować nałożeniem kary na całą wspólnotę mieszkaniową. Jest to tzw. odpowiedzialność zbiorowa i trzeba się z nią liczyć w przypadku mieszkania w bloku.
Jednoznaczne stanowisko w tej sprawie wydał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, który w jednym z wyroków stwierdził: „Nie ma prawnego znaczenia ilu lokatorów nie przestrzegało zasad selektywnego zbierania odpadów. To czy odpady są segregowane, czy nie obciąża w przypadku budynków wielomieszkaniowych daną wspólnotę mieszkaniową.” – wyrok z dnia 20 września 2021 roku, sygn. akt I SA/Kr 808/21.
Sprawdź również: