Coraz to bardziej wyśrubowane normy dotyczące emisji spalin, zapoczątkowały konieczność instalowania katalizatorów w samochodach osobowych i ciężarowych. Ten pozasilnikowy system oczyszczania spalin odpowiada przede wszystkim za redukcję tlenków azotów (NOx), tlenku węgla (CO) a także utlenianie węglowodorów (CxHy). Co jednak sprawia, że cena katalizatorów jest tak wysoka, a spora rzesza kierowców decyduje się na ich wycięcie oraz sprzedaż? Co znajduje się wewnątrz katalizatora samochodowego?
Czym jest katalizator samochodowy?
Reaktor katalityczny (bo tak w zasadzie powinno nazywać się popularny katalizator samochodowy) znajduje się w niemal wszystkich rodzajach, współczesnych samochodów – w tym osobowych i ciężarowych. Można spotkać się z też z okresleniem „dopalacz” lub „konwertor katalityczny”. Wygląd przeciętnego katalizatora w zasadzie nie różni się niczym od tłumika. Główną funkcją katalizatora jest oczyszczanie spalin generowanych przez silnik w pojeździe ze szkodliwych związków chemicznych, takich jak:
- tlenki azotu (NOx);
- węglowodory (CxHy);
- tlenek węgla (CO).
W użyciu są dwa rodzaje katalizatorów:
- Trójfunkcyjne TWC (od ang. Three Way Catalyst) – wykorzystywane w pojazdach z silnikami benzynowymi.
- Utleniające – stosowane w silnikach o zapłonie samoczynnym (diesla).
Z czego konkretnie składa się katalizator samochodowy? Jego obudowa wykonana jest ze stali nierdzewnej, wyłożonej od wewnątrz materiałem izolacyjnym. Wewnętrzna struktura natomiast pokryta jest metalami szlachetnymi, takimi jak platyna, pallad czy rod, które stanowią tzw. warstwę aktywną. Całość zamknięta jest w ceramicznym lub metalowym bloku z kanalikami, które ułożone są zgodnie z kierunkiem przepływających spalin. To oznacza, że po przecięci katalizatora ujrzymy coś na kształt plastra miodu.
Recykling katalizatorów – dlaczego jest to opłacalny biznes?
Bardzo często słyszy się o wycinaniu i sprzedaży katalizatorów, które niejednokrotnie potrafią kosztować nawet 2 razy więcej niż wartość całego samochodu. Skąd się bierze taka dysproporcja i czy takie działanie jest zgodne z prawem? Mówiąc o konkretach trzeba wziąć pod uwagę ceny metali szlachetnych. W przypadku skupu katalizatorów z wysoką zawartością platyny można liczyć na stawkę nawet 400 zł/kilogram. Nieco mniej dostaniemy za katalizator palladowy – ok. 200 zł/kilogram.
Trzeba tylko pamiętać, że katalizator pełni w samochodzie bardzo istotną funkcję i nie został tam zamontowany przypadkowo. Dlaczego o tym mowa? Ponieważ zdarza się, że właściciele świeżo nabytych pojazdów decydują się na wycięcie katalizatora i jego sprzedaż, co nie wyklucza możliwości dalszego eksploatowania samochodu. Kierowcy decydują się również na ten zabieg w przypadku awarii tego elementu, ponieważ koszt zakupu nowego jest dosyć wysoki. Takie działanie z pewnością nie przynosi korzyści. Niestety pojazd z wyciętym katalizatorem staje się bardziej toksyczny dla środowiska i emituje do atmosfery o wiele więcej szkodliwych gazów. Ponadto w przypadku wykrycia braku katalizatora w pojeździe, kierowca musi liczyć się z zabraniem dowodu rejestracyjnego i niedopuszczeniem samochodu do ruchu.
Dowiedz się przy okazji, czym jest immobilizer oraz ile waży akumulator. Sprawdź również jaka jest największa ciężarówka na świecie.