Kwas sorbowy (E200) to organiczny związek chemiczny, który należy do grupy nienasyconych kwasów karboksylowych. Obecnie wytwarzany jest syntetycznie i stosowany jako konserwant w napojach oraz produktach, które muszą utrzymywać wilgotność czyli np. w serach, wyrobach cukierniczych i mrożonych pizzach. Wykorzystuje się go również do produkcji kosmetyków oraz płynów do płukania ust. Ciekawostką jest fakt, że po raz pierwszy został wyizolowany z niedojrzałych owoców jarzębiny w roku 1859. Czy ten popularny konserwant jest szkodliwy? Jaki ma wpływ na zdrowie i czy należy ograniczyć jego spożycie? Wszystkie te aspekty poruszymy w poniższym artykule. Sprawdźmy najpierw, w jakim celu wykorzystuje się ten związek i w jakich produktach znajdziemy go najczęściej.
Kwas sorbowy E200 – właściwości, zastosowanie
E200 ogranicza rozwój pleśni, grzybów oraz drożdży – jest to jego główne zadanie. Działa również bakteriobójczo, ale tylko w niewielkim stopniu. W pożywieniu występuje najczęściej w parze z benzoesanem sodu. Kwas sorbowy bardzo często wykorzystywany jest przy produkcji serów, ponieważ nie ogranicza rozwoju bakterii kwasu mlekowego. Właściwości konserwujące tego składnika wzmaga dodatkowo sól kuchenna, cukier, fosforany, kwas propionowy oraz nizyna. Stosowany jest również w postaci soli potasowej (E202) i wapniowej (E203). W produktach spożywczych jego stężenie nie jest duże i wynosi średnio od 0,01 do 1,4%.
Kwas sorbowy ma zastosowanie przy produkcji:
- serów
- serników
- mrożonych pizz
- syropów czekoladowych
- sałatek owocowych
- wyrobów cukierniczych
- pieczywa
- soków cytrynowych
- lemoniad
- wina oraz cydru
- gumy do żucia
- margaryny
- produktach sojowych
- suszonych owoców
Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, właściwości kwasu sorbowego doceniane są również w przemyśle kosmetycznym. Wykorzystuje się go m.in. do produkcji odżywek do włosów, balsamów, szamponów i produktów do makijażu. Jego stężenie w wyrobach kosmetycznych nie przekracza najczęściej 2g na 1 kg produktu. W jakim celu konserwant ten dodawany jest do wyrobów kosmetycznych? Ma on działanie bakteriobójcze i przeciwdrobnoustrojowe. Ponadto środki zawierające E200 są bezpieczniejsze dla naszej skóry i nie wywołują podrażnień.
Wpływ na zdrowie i szkodliwość kwasu sorbowego
Ograniczenia w stosowaniu kwasu sorbowego zostały określone w stosownym rozporządzeniu z 2008 roku. Kwas sorbowy nie jest szkodliwy dla zdrowia. Jest wręcz uznawany, za jeden z najbardziej bezpiecznych konserwantów w przemyśle spożywczym. W organizmie rozkłada się na wodę oraz dwutlenek węgla (jest kwasem tłuszczowym). Nie jest rakotwórczy ani toksyczny. W niewielu przypadkach może natomiast wystąpić reakcja alergiczna. Bezpiecznie dzienne spożycie kwasu sorbowego określa się na poziomie 25 mg/kg masy ciała.
W innym artykule wyjaśniamy zasadę: Pamiętaj chemiku młody wlewaj zawsze kwas do wody!