E211 czyli dobrze znany benzoesan sodu, to bardzo popularny dodatek, konserwant do żywności. Jego obecność stała się dla nas czymś zupełnie normalnym, ale z drugiej strony narosło wokół niego sporo kontrowersji. Czy faktycznie benzoesan sodu jest szkodliwy? Jeżeli tak, to jak ograniczyć jego spożycie, skoro dodawany jest na potęgę do setek tysięcy produktów? Już pędzę z wyjaśnieniem!
Benzoesan sodu E211 – otrzymywanie i właściwości
Zacznijmy od rzetelnych informacji, zawartych w encyklopediach. Benzoesan sodu, a właściwie to sól sodowa kwasu benzoesowego, dla zastosowań przemysłowych uzyskiwana jest syntetycznie. Czy ten związek występuje w naturze? Tak, aczkolwiek w formie anionu benzoesanowego. Można go znaleźć m.in. w jagodach, grzybach, cynamonie czy żurawinie.
Benzoesan sodu ma właściwości bakterio- i fungistatyczne, a więc hamuje rozwój mikroorganizmów oraz grzybów. Nic więc dziwnego, że jest tak chętnie dodawany do wielu produktów. Jego wytwarzanie nie jest drogie, a tak szerokie właściwości stawiają go bardzo wysoko na liście popularnych konserwantów. Czy jednak benzoesan sodu nie jest szkodliwy? Czy należy ograniczyć jego spożycie lub wręcz całkowicie zrezygnować z produktów zawierających w swoim składzie E211?
Benzoesan sodu – szkodliwość dla zdrowia
O szkodliwości ogółu konserwantów w żywności, mówi się ostatnio coraz częściej. Zaleca się wybór produktów jak najmniej przetworzonych, a w przypadku braku wyboru, dokładne czytanie etykiet informujących o ich składzie. Czy jednak omawiany benzoesan sodu może nam poważnie zaszkodzić?
Wyjaśniając problem w kilku słowach można powiedzieć, że miarkując jego spożycie do absolutnego minimum, nie powinno to odbić się negatywnie na naszym zdrowiu. Szacuje się, że spożycie E211 na poziomie 5 mg/1 kg masy ciała, jest w pełni bezpieczne. Ponadto badania wykonane przez krajowe instytuty żywności i leków pokazały, że konserwant ten nie wpływa negatywnie na zdrowie człowieka.
Problem w tym, że badania te zostały wykonane w latach 60. i 70. ubiegłego wieku, co przy dzisiejszej technologii może nie być zbyt miarodajne. To na co należy zwrócić uwagę, to niebezpieczne połączenie benzoesanu sodu z witaminą C. Taka kompozycja sprzyja powstawaniu benzenu, czyli związku o właściwościach rakotwórczych. Należy więc wystrzegać się spożywania produktów, zawierających oba te związki.
Benzoesan sodu – o tym warto pamiętać!
Najwięcej tego konserwantu można znaleźć w rybach solonych, produktach rybnych w puszkach, sosach, napojach słodzonych oraz dżemach niskosłodzonych. Spożycie benzoesanu sody powinny ograniczyć m.in. osoby chorujące na astmę, alergicy oraz z wrażliwym układem pokarmowym. Wpływ różnych dawek tego konserwantu, testowano na szczurach.
W przypadku jednorazowego podania większej ilości E211, stwierdzono poważne objawy zatrucia, w postaci biegunek, drżenia mięśni oraz nadpobudliwości. Najpoważniejsze żniwo wśród szczurów doświadczalnych, przyniosło podawanie dawki wynoszącej 2250 mg konserwantu na 1 kg ciała przez 5 dni. Niestety połowa z badanych gryzoni nie przeżyła tego eksperymentu.
Czy tego rodzaju badania można w jakikolwiek sposób odnieść do naszych organizmów? Tak jak wspomniałem wcześniej, wpływ E211 na nasze zdrowie wydaje się być akceptowalny. Niemniej jednak nie jest to produkt, którym należy się zajadać niczym świeże bułeczki. We wszystkim trzeba zachować umiar, a konsumpcję jakichkolwiek konserwantów ograniczyć do minimum.
Co ciekawe benzoesan sodu stosowany jest nie tylko w przemyśle spożywczym. Znajdziemy go chociażby w preparatach antykorozyjnych oraz tworzywach sztucznych, jako środek poprawiający ich wytrzymałość. Dla fanów fajerwerków ciekawą informacją może być fakt, że E211 również stosowany jest w tej kategorii. Podczas jest spalania widoczny jest jasny, żółty płomień.
W jakich produktach znajdziemy benzoesan sodu?
Benzoesan sodu to sól sodowa kwasu benzoesowego. Jest szeroko stosowany jako konserwant w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i kosmetycznym ze względu na swoje właściwości antybakteryjne i grzybobójcze. Można go znaleźć w wielu różnych produktach. Oto kilka przykładów:
- Żywność i napoje: Benzoesan sodu jest często używany w żywności i napojach jako konserwant, aby wydłużyć trwałość produktów. Może być obecny w sokach, napojach gazowanych, marynatach, przetworach owocowych, dżemach, konserwach, jogurtach, ketchupie i wielu innych produktach.
- Kiszonki: Jest stosowany w procesie kiszenia jako substancja zapobiegająca rozwojowi niepożądanych mikroorganizmów.
- Przetwory spożywcze: Często występuje w produktach spożywczych, które mają dłuższą trwałość przy pokoju. To może obejmować produkty w puszkach, słoikach czy plastikowych opakowaniach.
- Kosmetyki: W kosmetykach benzoesan sodu może działać jako konserwant, pomagając zachować stabilność i trwałość produktów, takich jak kremy, balsamy, szampony i mydła.
- Leki: W farmaceutycznej branży benzoesan sodu jest wykorzystywany jako konserwant w niektórych lekach, syropach i płynach doustnych.
- Środki czystości: Czasami jest używany w produktach do czyszczenia i dezynfekcji, gdzie jego właściwości antybakteryjne mogą być przydatne.
Ile kosztuje benzoesan sodu?
1 kilogram czystego benzoesanu sodu kosztuje obecnie ok. 25 zł.
Sprawdź również: Benzoesan potasu