Możliwość przewidywania pogody jest szczególnie ważna podczas podróży morskich, ale nie tylko. Obecnie z pomocą przychodzą różnego typu radary pogodowe (wykorzystujące m.in. efekt Dopplera), odczyty ze stacji pogodowych czy sztucznych satelitów okrążających Ziemię. Dawniej nie było to możliwe i przewidywanie sytuacji pogodowej na otwartych oceanach opierano o zwykłe obserwacje otoczenia lub proste przyrządy, takie jak barometr chemiczny (storm glass). Właśnie o nim opowiemy w dzisiejszym artykule.
Barometr chemiczny (storm glass) – definicja
Barometr chemiczny (ang. storm glass, chemical weather glass) to szklane naczynie najczęściej w formie probówki, które wypełnione jest roztworem soli i kamforą (olejkiem z drewna cynamonowca kamforowego). Probówka ta zmienia swój wygląd wraz ze zbliżającą się zmianą pogody (mogą pojawiać się w niej płatki, kryształki, kuleczki itp.).
Właściwie wykonany i zinterpretowany odczyt z barometru chemicznego, pozwala przewidzieć zmianę warunków pogodowych z wyprzedzeniem 12–48 godzin. Urządzenie to stało się szczególnie popularne w latach 1860, kiedy to brytyjski wiceadmirał i kapitan statku HMS Beagle – Robert FitzRoy, opisał specyfikę działania barometru chemicznego.
Budowa barometru chemicznego
Klasyczny barometr chemiczny składa się w uproszczeniu z roztworu soli i kamfory.
Szczegółowy skład to:
- 2,5 g azotanu potasu
- 2,5 g chlorku amonu
- 33 ml wody destylowanej
- 40 ml alkoholu etylowego
- 10 g kamfory naturalnej
Główną substancją, która krystalizuje w barometrze chemicznym jest kamfora. Czynnikiem wpływającym na poziom krystalizacji kamfory jest historia zmiany temperatury w ciągu ostatnich kilku godzin. Z kolei sole wpływają na sposób zarodkowania tych kryształów.
Odczyt wyników z barometru chemicznego
- roztwór przejrzysty – dobra pogoda
- roztwór mętny – pochmurno i możliwe opady deszczu
- małe kuleczki w roztworze – mgła
- szkło zamglone – burza z piorunami
- małe gwiazdki podczas słonecznego zimowego dnia – opady śniegu
- duże płatki w roztworze – zachmurzenie w klimacie umiarkowanym lub śnieg zimą
- kryształki na dnie – mróz
- igiełki i nitki na powierzchni – wietrzna pogoda
Sprawdź również:
- czym jest kubek Pitagorasa
- temperatura wrzenia alkoholu
źródło: wikipedia.org