Panele fotowoltaiczne, popularnie znane jako moduły PV (od ang. photovoltaic), stanowią kluczowy element systemów zasilania solarnego. Ich rola polega na przekształcaniu energii słonecznej w energię elektryczną. W miarę jak technologia fotowoltaiczna staje się coraz bardziej powszechna, pojawia się pytanie: co zrobić z panelami, gdy przestaną działać? Jakie są koszty utylizacji i jakie wyzwania ekologiczne niesie ze sobą ten proces?
Długi okres żywotności, ale nie wieczność
Panele słoneczne mają ograniczony czas życia, choć ten okres staje się coraz dłuższy. Współczesne moduły fotowoltaiczne wysokiej jakości mogą pracować zachowując ok. 90% sprawności przez nawet 25-30 lat. To zatem długi okres, podczas którego możemy cieszyć się zieloną energią. Jednak prędzej czy później nadejdzie moment, kiedy panele przestaną działać zgodnie z oczekiwaniami. Warto zastanowić się, co z nimi zrobić, aby minimalizować wpływ na środowisko.
Zobacz również: Przydomowa elektrownia wiatrowa – cennik i wymagania na rok 2024
Elektrośmieci: wyzwanie utylizacji paneli UV
Panele fotowoltaiczne są zbudowane z wielu elementów, które powstały z różnorodnych materiałów, od krzemu po metale i tworzywa sztuczne. Z tego powodu są uznawane za tzw. elektrośmieci. Ich utylizacja może być wyzwaniem, ale istnieją już technologiczne rozwiązania, które pozwalają odzyskać zdecydowaną większość surowców wykorzystanych do produkcji modułów.
Proces utylizacji paneli fotowoltaicznych
- Demontaż i Rozbieranie: W pierwszej fazie z paneli jest zdejmowana rama, a następnie usuwane są kable, skrzynka przyłączeniowa oraz inne elementy, które można łatwo oddzielić od całości.
- Cięcie i Zgniatanie: Panele są poddawane cięciu i zgniataniu. Poszczególne komponenty są przesyłane do odpowiednich sekcji, odpowiadających za recykling konkretnych materiałów.
- Recykling Materiałów: Szklane oraz aluminiowe elementy paneli są najłatwiejsze do zrecyklingowania. Wafle krzemowe można w większości wykorzystać ponownie. Te, których stan techniczny jest dobry, są wytrawiane przy użyciu odpowiedniego kwasu, a następnie wzbogacane, by odzyskały pierwotne właściwości. Uszkodzone wafle mogą zostać przetopione i wykorzystane w nowych modułach PV.
- Neutralizacja Pozostałych Komponentów: Pozostałe komponenty są poddawane utylizacji w wysokiej temperaturze, dochodzącej do 500°C. Ten proces pozwala na pełną neutralizację elektrośmieci.
Koszty utylizacji paneli PV
Średnie ceny utylizacji paneli słonecznych oscylują w granicach 1,5 zł/kg w przypadku dowiezienia paneli do punktu zbiórki przez klienta. Jeśli paneli nie można dostarczyć osobiście, istnieje opcja odebrania ich bezpośrednio z posesji, ale wówczas do kosztu utylizacji należy doliczyć opłatę za dojazd, która wynosi najczęściej 2,5 zł/km.
Zobacz również: Gdzie wyrzucić zużyte baterie?