Pożyczka w rodzinie to częsty sposób na uzyskanie dodatkowej gotówki na różne cele, takie jak zakup nieruchomości, samochodu, remont czy podróż. Pożyczka w rodzinie ma wiele zalet, takich jak brak oprocentowania, prowizji, formalności czy terminu spłaty. Jednak pożyczka w rodzinie może też wiązać się z pewnymi ryzykami, takimi jak konflikty, nieuczciwość czy problemy z urzędem skarbowym. Dlatego warto zabezpieczyć się przed ewentualnymi nieprzyjemnościami i sporządzić umowę pożyczki w rodzinie.
Co to jest umowa pożyczki w rodzinie?
Umowa pożyczki w rodzinie to umowa cywilnoprawna, która reguluje warunki udzielenia pożyczki przez jednego członka rodziny drugiemu. Umowa pożyczki w rodzinie może być zawarta między małżonkami, rodzicami i dziećmi, dziadkami i wnukami, rodzeństwem, ciotkami i wujkami, kuzynami czy innymi krewnymi. Umowa pożyczki w rodzinie może dotyczyć zarówno pieniędzy, jak i innych rzeczy, np. biżuterii, sprzętu czy mebli.
Umowa pożyczki w rodzinie polega na tym, że pożyczkodawca przenosi na własność pożyczkobiorcy określoną sumę pieniędzy lub rzeczy, a pożyczkobiorca zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub rzeczy w określonym czasie. Umowa pożyczki w rodzinie może być zawarta zarówno w formie pisemnej, jak i ustnej, jednak zaleca się sporządzenie umowy na piśmie, aby uniknąć nieporozumień, sporów czy problemów z fiskusem.
Jak sporządzić umowę pożyczki w rodzinie?
Umowa pożyczki w rodzinie powinna zawierać następujące elementy:
- dane osobowe pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy, w tym imię, nazwisko, adres, numer PESEL, stopień pokrewieństwa,
- kwotę pożyczki, w tym walutę i sposób przekazania (np. przelew, gotówka),
- cel pożyczki, np. zakup nieruchomości, remont, podróż,
- termin i sposób spłaty pożyczki, np. jednorazowo, w ratach, z odsetkami lub bez,
- ewentualne zabezpieczenia pożyczki, np. poręczenie, zastaw, hipoteka,
- konsekwencje niespłacenia pożyczki, np. odsetki, kara umowna, roszczenie sądowe,
- datę i miejsce sporządzenia umowy,
- podpisy pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy.
Umowa pożyczki w rodzinie może być sporządzona samodzielnie, korzystając z dostępnych wzorów w internecie, lub z pomocą notariusza, który zapewni jej większą wiarygodność i skuteczność. Umowa pożyczki w rodzinie nie wymaga rejestracji w urzędzie, jednak należy ją zgłosić do urzędu skarbowego i zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych, jeśli kwota pożyczki przekracza 9637 zł.
Umowa pożyczki w rodzinie a podatek
Umowa pożyczki w rodzinie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC) w wysokości 2% od wartości pożyczki, jeśli przekracza ona 9637 zł. Podatek ten należy zapłacić w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy, złożyć deklarację PCC-3 do urzędu skarbowego właściwego dla pożyczkobiorcy i dołączyć do niej kopię umowy pożyczki w rodzinie.
Istnieją jednak pewne wyjątki od podatku PCC dla umów pożyczki w rodzinie. Nie podlegają one podatkowi, jeśli:
- są zawarte między małżonkami, zstępnymi, wstępnymi, pasierbem, zięciem, synową, rodzeństwem, ojczymem, macochą lub teściami,
- dotyczą pożyczki pieniężnej, która została spłacona w terminie 6 miesięcy od dnia jej udzielenia,
- dotyczą pożyczki rzeczowej, która została zwrócona w terminie 2 miesięcy od dnia jej udzielenia.
Aby skorzystać z tych zwolnień, należy spełnić następujące warunki:
- sporządzić umowę pożyczki w rodzinie na piśmie i podpisać ją przez obie strony,
- zgłosić umowę pożyczki w rodzinie do urzędu skarbowego w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia,
- złożyć deklarację PCC-3 i dołączyć do niej kopię umowy,
- udowodnić spłatę lub zwrot pożyczki w rodzinie w terminie 6 lub 2 miesięcy, złożyć deklarację PCC-3 i dołączyć do niej dowody płatności lub zwrotu.