W 2021 r. weszły w życie zmiany zasad opodatkowania spółek komandytowych – obecnie obowiązuje podwójne opodatkowanie zysków generowanych przez te spółki. Już zapowiedź wprowadzenia tych zmian spowodowała, że wielu przedsiębiorców zaczęło rozważać przekształcenie formy prawnej spółki komandytowej. Jakie możliwości mają w tym zakresie wspólnicy?
W jaką inną spółkę można przekształcić spółkę komandytową?
Aby uniknąć podwójnego opodatkowania, wielu przedsiębiorców prowadzących działalność w formie spółki komandytowej szuka alternatywy. Jaką formę prawną prowadzonej działalności wybrać, aby uniknąć wprowadzonych zmian? Choć możliwości jest kilka spółka komandytowa jest zazwyczaj przekształcana w spółkę jawną lub spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną
Ze względów bezpieczeństwa – a precyzując z uwagi na możliwość ograniczenia odpowiedzialności wspólników – do momentu wejścia w życie nowych przepisów popularnym kierunkiem przekształceń było przekształcanie spółek jawnych w spółki komandytowe. Zmiana przepisów w zakresie opodatkowania zysków w spółkach komandytowych spowodowała jednak wzmożone zainteresowanie tym procesem w drugą stronę. Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną oznacza możliwość zachowania transparentności podatkowej – spółka jawna nie płaci podatku dochodowego. Nie oznacza to jednak, że jest to rozwiązanie odpowiednie dla każdego przedsiębiorcy.
W przypadku spółek jawnych odmiennie skonstruowane są zasady odpowiedzialności wspólników – odpowiadają oni solidarnie całym swoim majątkiem. Inaczej mówiąc, wierzyciele mogą zaspokoić swoje roszczenia z majątków należących do wspólników spółki jawnej. To z kolei powoduje, że przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną jest uzasadnione wyłącznie wówczas, gdy przedsiębiorca prowadzi działalność, która jest obciążona niewielkim ryzykiem.
Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z o.o.
Alternatywą dla przekształcenia spółek komandytowych w spółki jawne jest przekształcenie spółek komandytowych w spółki z o.o. W tym przypadku przedsiębiorca nie unika podwójnego opodatkowania – korzyści są inne, np. ograniczenie odpowiedzialności.
Podobieństwa między spółkami komandytowymi a spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością są widoczne na gruncie odpowiedzialności wspólników – jest ona ograniczona. W przypadku spółek komandytowych często spotykane jest rozwiązanie polegające na tym, że komplementariuszem jest spółka z o.o. W rezultacie odpowiedzialność komandytariuszy sprowadza się wyłącznie do wysokości sumy komandytowej. Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z o.o. wyłącza odpowiedzialność wspólników, z kolei członkowie zarządu odpowiadają za zobowiązania spółki tylko w niektórych sytuacjach.
Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z o.o. ma tę zaletę, że upraszcza strukturę prowadzonej działalności gospodarczej. W tym przypadku komplementariusz w postaci spółki z o.o. zostaje zlikwidowany, a to nie pozostaje bez wpływu na koszty działalności firmy na rynku. Do korzyści zaliczyć można też m.in. brak podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku pożyczek od wspólników, co może być szczególnie istotne dla przedsiębiorców stawiających na dalszy rozwój prowadzonej działalności.
Jak wygląda procedura przekształcenia spółki komandytowej?
Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną lub spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością składa się z kilku faz. Poszczególne etapy niezbędne do przekształcenia spółki precyzuje kodeks spółek handlowych. Zgodnie z jego art. 556 do przekształcenia spółki wymagane są:
- Sporządzony w formie pisemnej plan przekształcenia spółki. Należy do niego dołączyć załączniki (m.in. projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki) i opinię sporządzoną przez biegłego rewidenta – obowiązek ten dotyczy jednak wyłącznie przekształceń w spółki akcyjne.
- Powzięcie uchwały o przekształceniu spółki. Taka uchwała musi zawierać m.in. typ spółki i wysokość kapitału zakładowego (w przypadku przekształcenia w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością).
- Powołanie członków organów spółki przekształconej albo określenie wspólników prowadzących sprawy tej spółki i ją reprezentujących.
- Dokonanie w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia spółki przekształcanej.
Konieczne jest też dwukrotne zawiadomienie wspólników o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu spółki (w sposób przyjęty w spółce). Istotne są terminy wystosowania tych zawiadomień:
- Pierwsze zawiadomienie powinno mieć miejsce nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem podjęcia uchwały.
- Drugie zawiadomienie powinno nastąpić w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od daty pierwszego zawiadomienia.
Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną czy spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością oznacza, że przekształconej spółce przysługiwać będą prawa i obowiązki spółki przekształcanej. Formalności związane z tym procesem nie są jednak wszystkim, o czym musi pamiętać przedsiębiorca – równie istotne jest powiadomienie o zmianie formy prawnej kontrahentów i klientów. Spółka przekształcona musi też podawać w nawiasie dawną firmę (obok nowej). Obowiązek podawania dawnej firmy trwa przez okres co najmniej roku, licząc od dnia przekształcenia.
Czy uciekanie od spółki komandytowej to unikanie opodatkowania?
Zmiana formy prawnej prowadzonej działalności pociąga za sobą pytanie o możliwość postawienia przez urzędy skarbowe zarzutu unikania opodatkowania (klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania). Co do zasady przekształcenie spółki komandytowej choćby w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością może spowodować, że organ podatkowy zacznie dociekać, czy jej utworzenie nie miało na celu jedynie uzyskania przez przedsiębiorcę korzyści podatkowych (czyli uniknięcia podwójnego opodatkowania). Konsekwencje mogą być poważne – kontrola może objąć okres do pięciu lat wstecz i zaowocować domiarem. To z kolei rodzi pytanie, czy przekształcenie spółki komandytowej jest bezpieczne i nie narazi przedsiębiorcy na dodatkowe koszty.
Jeżeli przedsiębiorca prowadzi działalność na dużą skalę i dysponuje środkami, aby udźwignąć dodatkowe obciążenia podatkowe, może pozostać przy spółce komandytowej. Również w niektórych innych sytuacjach rezygnacja z przekształcenia może okazać się korzystna. Z kolei tam, gdzie przedsiębiorca zdecyduje się na wdrożenie procesu przekształcenia, konieczne jest indywidualne podejście. Przedsiębiorcy zainteresowani przekształceniem dotychczasowej spółki komandytowej w spółkę jawną lub z ograniczoną odpowiedzialnością powinni mieć świadomość, że do tej operacji należy się odpowiednio przygotować. Jednym z rozwiązań może być choćby uzyskanie opinii zabezpieczającej, której posiadanie pozwala uniknąć zarzutu unikania opodatkowania.
Chcesz wiedzieć więcej na ten temat? Posłuchaj podcastu:
