Szczepionka 6w1 – cena, skutki uboczne. Przed czym chroni?

Temat szczepionek stał się ostatnimi czasy bardzo popularny. Warto jednak wspomnieć o szczepionkach dla małych dzieci, które odgrywają bardzo ważną rolę i chronią najmłodszych przez groźnymi patogenami i wirusami. Mowa oczywiście o szczepionce 6w1, czyli tzw. szczepionce wysokoskojarzonej. Co zawiera ten preparat, ile kosztuje i jakie mogą być skutki uboczne przyjęcia szczepionki 6w1 przez dziecko? Na wszystkie te pytania odpowiemy w dzisiejszym poradniku.

Czym jest szczepionka 6w1?

Szczepionka 6w1 to inaczej szczepionka poliwalentna, czyli wysokoskojarzona. Jej zadaniem jest uodpornienie organizmu dziecka na sześć chorób zakaźnych: błonicę, tężec, krztusiec, polioymelitis, Haemophilus influenzae typu B oraz wirusowe zapalenie wątroby typu B. Wszystkie te szczepionki można zawrzeć w jednym skrócie: DTPa-IPV-HBV-Hib.

Co znajduje się w szczepionce 6w1?

W skład skojarzonej szczepionki 6w1 wchodzą:

• bezkomórkowy antygen krztuśca (dawniej, pot. koklusz);
• toksoid tężcowy;
• toksoid błoniczy;
• antygen powierzchniowy WZW typu B;
• polisacharyd Haemophilus influenzae typu B;
• inaktywowany wirus poliomyelitis.

Trzeba jeszcze dodać, że wysokoskojarzona szczepionka 6w1 składa się również z substancji pomocniczych, takich jak neomycyna (naturalny antybiotyk aminoglikozydowy, wytwarzany przez Streptomyces fradiae) oraz polimyksyna (antybiotyk peptydowy, działający przeciw bakteriom Gram- oraz wszystkim przecinkowcom za wyjątkiem V. eltor).

Przed czym chroni szczepionka 6w1?

Postarajmy się nieco rozwinąć poszczególne jednostki chorobowe, na które odporność zyskuje dziecko zaszczepione szczepionką wysokoskojarzoną.

Krztusiec

To bakteryjna choroba układu oddechowego o ostrym przebiegu, wywoływana przez gram-ujemną pałeczkę krztuśca (Bordetella pertussis). Naturalne przechorowanie co prawda daje długotrwałą odporność organizmu, ale możliwe jest ponowne zarażenie się tą chorobą. Krztusiec objawia się z początku bólem gardła, nieżytem dróg oddechowych, suchym kaszlem i zapaleniem spojówek. W późniejszej fazie dochodzi do tego napadowy kaszel z bezdechami i krztuścowym „pianiem” – w tym również wymioty. Obecnie krztusiec występuje najczęściej na terenie Australii, Inii i Stanów Zjednoczonych. W 2014 roku zdiagnozowano w Polsce 2102 osoby zarażone tą chorobą.

Tężec

To ciężka choroba zakaźna wywoływana przez gram-dodatnią laseczkę tężca (Clostridium tetani). Głównymi nosicielami tej choroby są konie, aczkolwiek mogą ją przenosić również zwierzęta domowe i hodowlane, takie jak koty, psy, bydło oraz świnie. W krajach wysoko rozwiniętych tężec jest chorobą bardzo rzadką. Dla przykłady w Polsce w 2000 roku odnotowano zaledwie 14 zachorowań. Do pierwszych objawów tej choroby należą bóle głowy, bezsenność, osłabienie, wzmożona potliwość i napięcie mięśni. Głównym objawem, który widoczny na całym ciele to tzw. opistotonus czyli (łukowate wyprężenie ciała w stronę grzbietową z towarzyszącym wyprostem nóg i zgięciem rąk, szczękościsk oraz tzw. uśmiech sardoniczny.

Błonica

To choroba zakaźna najczęściej występująca wśród małych dzieci, wywoływana przez maczugowiec błonicy (Corynebacterium diphtheriae). Choroba ta przenosi się głównie drogą kropelkową. Można wyróżnić kilka odmian tej choroby – błonicę gardła, krtani, nosa, ucha lub skóry. W przypadku zachorowania leczona jest za pomocą surowicy, antybiotyków oraz witaminy C, B lub kokarboksylazy.

Haemophilus influenzae

To nieruchoma gram-ujemna bakteria (pałeczka), która wywołuje zapalnie dróg oddechowych oraz opon mózgowo-rdzeniowych. Bakteria ta skłonna jest wywołać o wiele więcej różnych jednostek chorobowych, takich jak: zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok, przewlekłe zapalenie oskrzeli czy bakteriemię (zakażenie krwi bakteriami).

Choroba Heinego-Medina (poliomyelitis anterior acuta)

Wywoływana jest przez wirusa polio. Choroba Heinego-Medina to inaczej ostre nagminne porażenie dziecięce, wirusowe zapalenie rogów przednich rdzenia kręgowego. Przebieg choroby może przybierać różne formy i może okazać się również śmiertelna. Do najgorszych powikłań zaliczyć trzeba zapalenie mózgu (najczęściej powoduje zgon) oraz postać porażenną.

Zalety szczepionki 6w1 – dlaczego warto?

Największą korzyścią przyjęcia szczepionki skojarzonej jest zmniejszona ilość iniekcji, czyli zastrzyków. Dzięki temu rzadziej narażamy nasze dziecko na stres i ból wywołany zastrzykiem. Co ważne, minimalizujemy jednocześnie ryzyko zakażenia podczas przyjmowania szczepionki. Ponadto szczepionka 6w1 przynosi mniejsze ryzyko wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych. Równie ważną informacją jest to, że dziecko przyjmuje o wiele mniejszą ilość substancji pomocniczych, które zawsze wchodzą w skład szczepionek.

Do głównych i oczywistych zalet szczepionek skojarzonych trzeba zaliczyć uodpornienie organizmu na wiele różnych chorób, za sprawą przyjęcia tylko jednej szczepionki. Tym samym rodzice wraz z dzieckiem nie muszą tak często odwiedzać przychodni POZ. Nie ma również przeciwwskazań, aby szczepionka 6w1 była przyjmowana wraz z innymi szczepionkami.

Często słyszy się również o szczepionce 5w1, która również jest szczepionką wieloskładnikową, ale nie chroni ona przed wirusowym zapaleniem wątroby typu B.

Ile kosztuje szczepionka 6w1?

Cena preparatu 6w1 wynosi najczęściej od 180 do 200 zł. W przypadku szczepionki 5w1 jej koszt jest nieco niższy i wynosi od 120 do 160 zł. Niestety tego typu szczepionka nie jest objęta Programem Szczepień Ochronnych, przez co nie możemy uzyskać stosownej refundacji. Za szczepionkę 6w1 musimy zapłacić sami. Dobrą wiadomością jest jednak to, że za wykonanie samego zastrzyku w przychodni POZ nie ponosimy żadnych kosztów.

Gdzie kupić szczepionkę 6w1?

Może wydawać się to mało oczywiste, ale szczepionkę sześciowalentną należy zwyczajnie kupić w aptece POZ. Rzecz jasna musimy mieć na to stosowną receptę.

Szczepionka 6w1 – terminy szczepień

Jeżeli zdecydujemy się na zaszczepienie dziecka szczepionką wieloskładnikową 6w1, wtedy maluszek powinien otrzymać 4 dawki tej szczepionki. Należy jednak pamiętać, że przed podaniem preparatu, należy skonsultować się z lekarzem, który wykona rutynowe badanie kwalifikacyjne.

Korzyścią z przyjęcia szczepionki 6w1 jest to, że dziecko omija szczepienie przeciw WZW typu B, które normalnie przypada na 7. miesiąc życia.

Schemat szczepień w przypadku wieloskładnikowej szczepionki 6w1 wygląda następująco:

• 2 miesiąc życia (po 6. tygodnia życia) – I dawka podstawowa, która podawana jest razem ze szczepionką przeciw pneumokokom;
• 4 miesiąc życia – II dawka podstawowa również z kolejną dawką szczepionki przeciw pneumokokom;
• 5-6 miesiąc życia – III dawka podstawowa;
• 16-18 miesiąc życia – IV dawka uzupełniająca.

Szczepionka 6w1 – powikłania, efekty uboczne

Podanie wieloskładnikowej szczepionki 6w1 znacząco minimalizuje ryzyko wystąpienia objawów niepożądanych u dziecka. To spora korzyść, która przemawia za wyborem takiej ochrony zdrowia i życia naszego maluszka.

Niemniej jednak zawsze należy liczyć się z mniej lub bardziej widocznymi objawami poszczepiennymi, do których zaliczyć trzeba obrzęk i zaczerwienienie w miejscu przyjęcia zastrzyku. Normalnym objawem jest również podwyższona temperatura ciała, która może utrzymywać się przez kilka dni. Spowodowane jest to tym, że organizm dziecka traktuje szczepionkę jako realne zagrożenie i walczy ze znajdującymi się tam (niegroźnymi) antygenami, m.in. poprzez podniesienie ciepłoty ciała.

Do innych, najczęściej niegroźnych objawów przyjęcia szczepionki 6w1 zaliczyć można nerwowość dziecka, ogólne zmęczenie i senność. Niekiedy maluszek może również utracić apetyt, dostać biegunki lub wymiotować.

Szczepionka 6w1 – przeciwwskazania. Kiedy nie szczepić?

O ile szczepionka 6w1 wydaje się dosyć bezpieczna i o wiele lepszym rozwiązaniem pod wieloma względami niż tradycyjne szczepionki monowalentne, tak również i w jej przypadku, mogą istnieć przeciwwskazania.

Przede wszystkim szczepionki nie powinny przyjmować dzieci, które są nadwrażliwe na którykolwiek składnik szczepionki. Dotyczy to szczególnie substancji pomocniczych, czyli neomycyny oraz polimyksyny. Z podaniem kolejnych dawek należy się wstrzymać również, jeżeli u maluszka wystąpiły niepokojące objawy po wcześniejszej iniekcji.

Szczepionki nie powinny przyjmować dzieci, u których wystąpiła encefalopatia (przewlekłe lub trwałe uszkodzenia w strukturach mózgu) w ciągu 7 dniu od przyjęcia szczepionki z antygenem krztuśca. Z przyjęcia preparatu muszą także zrezygnować dzieci z podwyższoną temperaturą ciała.