Praca w gospodarstwie rolnym wiąże się z wieloma zagrożeniami dla zdrowia i życia. Oprócz ryzyka wypadków, rolnicy narażeni są na kontakt z niebezpiecznymi substancjami, takimi jak środki ochrony roślin, nawozy, paliwa, leki weterynaryjne czy azbest. Niebezpieczne substancje mogą powodować zatrucia, alergie, choroby skóry, układu oddechowego, nerwowego czy nowotwory. Dlatego ważne jest, aby znać zasady bezpiecznego stosowania, magazynowania i utylizacji niebezpiecznych substancji w gospodarstwie rolnym.
Co to są niebezpieczne substancje?
Niebezpieczne substancje to takie, które mogą wywołać szkodliwe działanie na organizm człowieka lub zwierzęta, jeśli zostaną połknięte, wdychane, dotkną skóry lub oczu. Niebezpieczne substancje mogą być stałe, ciekłe lub gazowe. Niektóre z nich są łatwo rozpoznawalne, np. po kolorze, zapachu czy symbolach ostrzegawczych. Inne są trudne do zidentyfikowania, np. pochodzą z naturalnych źródeł lub są niewidoczne1.
W gospodarstwie rolnym najczęściej spotykane niebezpieczne substancje to:
- środki ochrony roślin, np. herbicydy, fungicydy, insektycydy, które zawierają toksyczne substancje chemiczne, mogące powodować zatrucia, podrażnienia, alergie, uszkodzenia narządów wewnętrznych czy nowotwory,
- nawozy, np. azotowe, fosforowe, potasowe, które zawierają substancje żrące, mogące powodować oparzenia, podrażnienia, zaburzenia metaboliczne czy zatrucia,
- paliwa, np. olej napędowy, benzyna, gaz, które zawierają substancje łatwopalne, mogące powodować pożary, wybuchy, oparzenia, podrażnienia, zatrucia czy uszkodzenia układu oddechowego,
- leki weterynaryjne, np. antybiotyki, hormony, szczepionki, które zawierają substancje biologicznie czynne, mogące powodować alergie, zakażenia, zaburzenia hormonalne czy odpornościowe,
- azbest, np. w pokryciach dachowych, izolacjach, rurach, który zawiera włókna rakotwórcze, mogące powodować choroby płuc, oskrzeli, opłucnej czy otrzewnej.
Jak się chronić przed niebezpiecznymi substancjami?
Aby zminimalizować ryzyko narażenia na niebezpieczne substancje w gospodarstwie rolnym, należy przestrzegać następujących zasad:
- Pozyskiwać niebezpieczne substancje z legalnych i sprawdzonych źródeł, z załączoną dokumentacją i etykietą.
- Zapoznawać się z etykietą i instrukcją produktu, zawierającą informacje o składzie, zastosowaniu, dawkowaniu, terminie ważności, sposobie przechowywania i utylizacji, a także o środkach ostrożności i pierwszej pomocy.
- Magazynować niebezpieczne substancje w oryginalnych, szczelnych i oznakowanych opakowaniach, w odpowiednich warunkach, z dala od źródeł ciepła, wilgoci, światła i dostępu dzieci i zwierząt.
- Stosować niebezpieczne substancje zgodnie z zaleceniami producenta, w odpowiednich dawkach i proporcjach, unikając nadmiaru i mieszania różnych produktów.
- Używać środków ochrony indywidualnej, takich jak rękawice, okulary, maski, fartuchy, buty, chroniące skórę, oczy, drogi oddechowe i układ pokarmowy przed kontaktem z niebezpiecznymi substancjami.
- Unikać jedzenia, picia, palenia i dotykania twarzy podczas pracy z niebezpiecznymi substancjami, a po zakończeniu pracy dokładnie myć ręce i twarz oraz zmieniać ubranie i obuwie.
- Zutylizować resztki i opakowania po niebezpiecznych substancjach zgodnie z instrukcją, w miejscach do tego przeznaczonych, np. punktach zbierania odpadów niebezpiecznych, unikając wyrzucania ich do śmieci, spalania, zakopywania lub wylewania do wody.
- Informować osoby postronne o miejscach i terminach stosowania niebezpiecznych substancji, np. przez oznakowanie pól, sadów, łąk, gdzie zastosowano środki ochrony roślin.
- Znać zasady postępowania w przypadku przypadkowego kontaktu, spożycia, zatrucia niebezpieczną substancją, np. przez przeczytanie etykiety, zadzwonienie na infolinię toksykologiczną, wezwanie pomocy medycznej.
Zobacz również:
- Gdzie wyrzucić styropian i jak go segregować?
- Gdzie wyrzucać przeterminowane leki i zużyte strzykawki?
- Gdzie wyrzucić zużyte baterie?
fot. freepik.com