Z wodorotlenkiem potasu spotkamy się przede wszystkim w przemyśle chemicznym. Wykorzystywany jest m.in. jako środek suszący i bielący lub jako mocna zasada. Wodorotlenek potasu jest silnie żrący i pochłania dwutlenek powietrza z otaczającego go powietrza. Poznaj dokładne właściwości i zastosowanie wodorotlenku potasu.
Wodorotlenek potasu – definicja
Wodorotlenek potasu (ang. potassium hydroxide) to nieorganiczny związek chemiczny z grupy wodorotlenków o wzorze chemicznym KOH. Należy do jednych z najsilniejszych zasad. Jest substancją silnie higroskopijną, czyli intensywnie pochłania wilgoć z powietrza. Techniczna nazwa wodorotlenku potasu to potaż żrący lub potaż kaustyczny.
Właściwości
Wodorotlenek potasu w warunkach pokojowych przybiera postać białego ciała stałego. Jest bezwonny. Na potrzeby przemysłowe, produkowany jest w formie łamliwych, krystalicznych i miękkich płatków lub granulek zawierających ok. 10% wody i węglanów.
Substancja ta bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie wraz z wydzielaniem dużej ilości ciepła (reakcja egzotermiczna). Zarówno wodorotlenek potasu, jak i jego roztwory wodne pochłaniają dwutlenek węgla z powietrza, tworząc przy tym węglan potasu. Z tego też powodu wodorotlenek potasu przechowuje się w szczelnie zamkniętych pojemnikach.
Silnie stężony roztwór wodorotlenku potasu nosi nazwę ługu potasowego.
Temperatura topnienia wodorotlenku potasu wynosi 360 °C, a temperatura wrzenia 1,327 °C.
| Wzór sumaryczny | KOH |
| Masa molowa | 56,11 g/mol |
| Wygląd | ciało stałe, barwa biała, bezwonny |
| Gęstość | 2,04 g/cm³ (20 °C) |
| Rozpuszczalność w wodzie | 85 g/100 ml (-23.2 °C) 97 g/100 ml (0 °C) 121 g/100 ml (25 °C) 138,3 g/100 ml (50 °C) 162,9 g/100 ml (100 °C |
| Rozpuszczalność w etanolu | ok. 400 g/l (20 °C) |
| Rozpuszczalność w metanolu | 55 g/100 g (28 °C) |
| Rozpuszczalność w izopropanolu | ok. 14 g / 100 g (28 °C) |
| Temperatura topnienia | 360 °C |
| Temperatura wrzenia | 1,327 °C |
| Kwasowość | 14,7 pKa |
| Pojemność cieplna | 65,87 J/mol·K |
| Palność | Niepalny |
Otrzymywanie
Na skalę przemysłową, wodorotlenek potasu pozyskiwany jest poprzez elektrolizę roztworu chlorku potasu z wykorzystaniem katody rtęciowej. Podobnie pozyskuje się bliźniaczy wodorotlenek sodu. Dawniej wodorotlenek potasu pozyskiwano poprzez kaustyfikację węglanu potasu. W 2005 roku wyprodukowano ok. 700–800 tysięcy ton wodorotlenku potasu.
Zastosowanie
Wodorotlenek potasu znalazł bardzo szerokie zastosowanie w przemyśle chemicznym i nie tylko. Wykorzystywany jest do:
- suszenia i wybielania;
- reakcji chemicznych jako silna zasada;
- usuwania dwutlenku węgla;
- do wytwarzania innych związków potasowych, jak np. soli potasowych;
- produkcji mydeł potasowych;
- wykonywania matryc w przemyśle litograficznym;
- produkcji akumulatorów niklowo-kadmowych jako elektrolit;
- procesu resomacji (rozkładu zwłok ludzkich poprzez alkaliczną hydrolizę);
- identyfikacji grzybów (5% roztwór);
- teksturyzacji płytek krzemowych;
- stabilizacji pH w produktach żywnościowych (symbol E525).
Szkodliwość i wpływ na zdrowie
Wodorotlenek potasu jest substancją silnie żrącą i przy kontakcie ze skórą wywołuje trudne w leczeniu oparzenia chemiczne. Działa skrajnie niekorzystnie w przypadku połknięcia – powoduje perforacje ścianek przełyku i żołądka. Dawka śmiertelna dla szczurów LD50 (doustnie) wynosi 250–400 mg/kg.
Identyfikacja
| Numer CAS | 1310-58-3 |
| ChEBI | CHEBI:32035 |
| ChemSpider | 14113 |
| ECHA InfoCard | 100.013.802 |
| Numer EC | 215-181-3 |
| PubChem | 14797 |
| RTECS | TT2100000 |
| UNII | WZH3C48M4T |
| Numer UN | 1813 |
Sprawdź również informacje o innych związkach chemicznych. W pozostałych artykułach opisywaliśmy czym jest:
Dowiedz się również, czy powiedzenie: „Pamiętaj chemiku młody, wlewaj zawsze kwas do wody” niesie za sobą ziarnko prawdy.