Wodorotlenek potasu – właściwości, zastosowanie, informacje

Z wodorotlenkiem potasu spotkamy się przede wszystkim w przemyśle chemicznym. Wykorzystywany jest m.in. jako środek suszący i bielący lub jako mocna zasada. Wodorotlenek potasu jest silnie żrący i pochłania dwutlenek powietrza z otaczającego go powietrza. Poznaj dokładne właściwości i zastosowanie wodorotlenku potasu.

Spis treści

Wodorotlenek potasu – definicja

Wodorotlenek potasu (ang. potassium hydroxide) to nieorganiczny związek chemiczny z grupy wodorotlenków o wzorze chemicznym KOH. Należy do jednych z najsilniejszych zasad. Jest substancją silnie higroskopijną, czyli intensywnie pochłania wilgoć z powietrza. Techniczna nazwa wodorotlenku potasu to potaż żrący lub potaż kaustyczny.

Właściwości

Wodorotlenek potasu w warunkach pokojowych przybiera postać białego ciała stałego. Jest bezwonny. Na potrzeby przemysłowe, produkowany jest w formie łamliwych, krystalicznych i miękkich płatków lub granulek zawierających ok. 10% wody i węglanów.

Substancja ta bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie wraz z wydzielaniem dużej ilości ciepła (reakcja egzotermiczna). Zarówno wodorotlenek potasu, jak i jego roztwory wodne pochłaniają dwutlenek węgla z powietrza, tworząc przy tym węglan potasu. Z tego też powodu wodorotlenek potasu przechowuje się w szczelnie zamkniętych pojemnikach.

Silnie stężony roztwór wodorotlenku potasu nosi nazwę ługu potasowego.

Temperatura topnienia wodorotlenku potasu wynosi 360 °C, a temperatura wrzenia 1,327 °C.

Wzór sumaryczny	KOH
Masa molowa	56,11 g/mol
Wygląd	ciało stałe, barwa biała, bezwonny
Gęstość	2,04 g/cm³ (20 °C)
Rozpuszczalność w wodzie	85 g/100 ml (-23.2 °C) 97 g/100 ml (0 °C) 121 g/100 ml (25 °C) 138,3 g/100 ml (50 °C) 162,9 g/100 ml (100 °C
Rozpuszczalność w etanolu	ok. 400 g/l (20 °C)
Rozpuszczalność w metanolu	55 g/100 g (28 °C)
Rozpuszczalność w izopropanolu	ok. 14 g / 100 g (28 °C)
Temperatura topnienia	360 °C
Temperatura wrzenia	1,327 °C
Kwasowość	14,7 pK_a
Pojemność cieplna	65,87 J/mol·K
Palność	Niepalny

Otrzymywanie

Na skalę przemysłową, wodorotlenek potasu pozyskiwany jest poprzez elektrolizę roztworu chlorku potasu z wykorzystaniem katody rtęciowej. Podobnie pozyskuje się bliźniaczy wodorotlenek sodu. Dawniej wodorotlenek potasu pozyskiwano poprzez kaustyfikację węglanu potasu. W 2005 roku wyprodukowano ok. 700–800 tysięcy ton wodorotlenku potasu.

Zastosowanie

Wodorotlenek potasu znalazł bardzo szerokie zastosowanie w przemyśle chemicznym i nie tylko. Wykorzystywany jest do:

suszenia i wybielania;
reakcji chemicznych jako silna zasada;
usuwania dwutlenku węgla;
do wytwarzania innych związków potasowych, jak np. soli potasowych;
produkcji mydeł potasowych;
wykonywania matryc w przemyśle litograficznym;
produkcji akumulatorów niklowo-kadmowych jako elektrolit;
procesu resomacji (rozkładu zwłok ludzkich poprzez alkaliczną hydrolizę);
identyfikacji grzybów (5% roztwór);
teksturyzacji płytek krzemowych;
stabilizacji pH w produktach żywnościowych (symbol E525).

Szkodliwość i wpływ na zdrowie

Wodorotlenek potasu jest substancją silnie żrącą i przy kontakcie ze skórą wywołuje trudne w leczeniu oparzenia chemiczne. Działa skrajnie niekorzystnie w przypadku połknięcia – powoduje perforacje ścianek przełyku i żołądka. Dawka śmiertelna dla szczurów LD₅₀ (doustnie) wynosi 250–400 mg/kg.