Close Menu
    Joblife.pl – portal gospodarczy: przemysł, finanse, prawo
    • Praca
    • BHP
    • Produkcja
    • Substancje
    • Inżynieria
    • Finanse
    • Zarobki
    • Prawo
    Joblife.pl – portal gospodarczy: przemysł, finanse, prawo

    Avgas (benzyna lotnicza) – właściwości, zastosowanie, cena

    Substancje 8 marca 2023Krzysztof Kamzol
    Avgas (benzyna lotnicza) – właściwości, zastosowanie, cena

    Samoloty wyposażone w silniki tłokowe zasilane są specjalną benzyną lotniczą – Avgas. Posiada ona nieco odmienne właściwości od tradycyjnej benzyny, na stacjach paliw. Sprawdźmy, jakie właściwości ma tego typu paliwo lotnicze, jakie gatunki Avgas wyróżniamy i ile kosztuje Avgas.

    reklama

    Czym jest Avgas?

    Avgas (ang. aviation gasoline) to benzyna lotnicza stosowana jako paliwo w samolotach wyposażonych w silniki tłokowe o zapłonie iskrowym. Zasadniczo różni się od zwykłej benzyny tym, że większość jej gatunków zawiera środek przeciwstukowy – tetraetyloołów (czteroetylek ołowiu), który podwyższa liczbę oktanową paliwa.

    Avgas ma również niższą prężność par niż tradycyjne paliwo samochodowe, co związane jest z koniecznością utrzymania ciekłego stanu skupienia na dużych wysokościach i przy obniżonym ciśnieniu.

    W 2008 roku zapotrzebowanie na benzynę lotniczą Avgas w samych Stanach Zjednoczonych USA wyniosło ok. 700 tys. m3.

    Właściwości Avgas

    Średnia gęstość paliwa lotniczego Avgas to 721 g/dm³. Gęstość rośnie do 768 g/dm³ w temperaturze −40 °C i stopniowo maleje o 0,1% na każdy 1 °C. Współczynnik emisji CO2 dla benzyny lotniczej wynosi 2,1994 kg/l.

    Paliwo lotnicze wyróżnia się mniejszą prężnością par w porównaniu do normalnej benzyny (Avgas 5,5 –7 psi, benzyna samochodowa 8–14 psi). Tym samym benzyna zachowuje minimalną prężność par wymaganą do uruchomienia silnika. Z kolei wartość maksymalna powiązana jest z ciśnieniem atmosferycznym (14,7 psi na poziomie morza, 6,25 psi na wysokości 6,7 km). Niższa prężność par zapobiega powstaniu efektu tzw. korka parowego – odparowania benzyny w przewodach paliwowych.

    Skład benzyny lotniczej

    Skład mieszanki Avgas pozostaje niezmienny od początku jej wynalezienia w latach 1940. Już wtedy paliwo to zasilało silniki z doładowaniem zarówno samolotów wojskowych, jak i cywilnych (przykładem jest popularny silnik V12 Rolls-Royce Merlin o pojemności 27 litrów, który napędzał samoloty Supermarine Spitfire i Hawker Hurricane). Silniki te cechowały się wysoką wrażliwością na spalanie detonacyjne i przedwczesny zapłon, a zatem mieszanka paliwowa musiała spełniać bardzo rygorystyczne normy.

    Czym jest tetraetyloołów?

    Tetraetyloołów (czteroetylek ołowiu, ang. tetraethyllead, TEL) to wysoce toksyczny środek przeciwstukowy, dodawanie do benzyny w celu zwiększenia jej liczby oktanowej i zminimalizowania ryzyka przedwczesnego zapłonu (spalania stukowego, detonacyjnego). O ile w Polsce sprzedaż paliw samochodowych zawierających TEL została zabroniona w 2005 i zakaz ten dotyczy również wielu innych państw na świecie, tak tetraetyloołów jest dalej stosowany w paliwach lotniczych.

    Poszczególne gatunki benzyny lotniczej różnią się pomiędzy sobą właśnie m.in. zawartością czteroetyleku ołowiu, aczkolwiek ilość tego dodatku z uwagi na jego silną toksyczność jest skrajnie limitowana do tego stopnia, aby tylko zapewnić wymaganą liczbę oktanową. Niemniej na rynku można znaleźć paliwa lotnicze bezołowiowe. W lotnictwie można natrafić zarówno na silniki samolotowe wymagające stosowania paliw z dodatkiem TEL, jak i konstrukcje przystosowania do spalania benzyny bezołowiowej.

    Gatunki Avgas

    Poszczególne gatunki benzyny lotniczej Avgas oznaczane są dwiema liczbami, które mają związek z oktanowością paliwa. Pierwsza liczba dotyczy ubogiej mieszanki paliwowej (liczba oktanowa motorowa, ang. aviation lean standards), np. podczas lotu poziomego na stałej wysokości, a druga z kolei dotyczy pracy silnika na bogatej mieszance (liczba oktanowa wyczynowa, ang. aviation rich standard), np. podczas startu czy warunków wymagających korzystania z pełnej mocy silnika.

    • 100LL – najpopularniejsza odmiana benzyny lotniczej. Jest to paliwo nisko ołowiowe (ang. low lead), a zawartość czteroetylku ołowiu nie przekracza 0,56 g/l. Avgas 100LL ma kolor niebieski. Liczba oktanowa motorowa wynosi w tym przypadku 100, a liczba wyczynowa co najmniej 130. Skład benzyny 100LL określają normy: ASTM D 910 i DEF STAN 91-90.
    • 100 – odmiana ta jest czasem oznaczana symbolem 100/130, a jej skład determinują normy takie jak przy gatunku 100LL.  Zawartości czteroetylku ołowiu dla odmiany Avgas100 wynosi 1,12 g/l, a więc dwukrotnie więcej niż dla 100LL. Dla odróżnienia, ten gatunek paliwa jest barwiony na zielono.
    • B 91/115 – specjalna benzyna przystosowana do spalania w silnikach gwiazdowych ASz-62IR oraz Ivchenko AI-14. Jest ona barwiona na kolor zielony. Liczba oktanowa motorowa w tym przypadku wynosi min. 91, a liczba wyczynowa min. 115. Zawartość czteroetylku ołowiu nie może przekraczać 2,5 g/kg, a odpowiada za to norma GOST 1012-72.
    • 91 UL – produkowana zgodnie z normą ASTM D 7547 bezbarwna benzyna lotnicza przystosowana do spalania w niektórych silnikach Lycoming i Rotax. Nie zawiera etanolu, ale znajdują się w niej dodatki przeciwutleniające i antyelektrostatyczne.
    • 85 UL – bezbarwna benzyna lotnicza bez dodatku ołowiu, która stosowana jest do napędzania samolotów ultralekkich. Skład tego paliwa kontrolowany jest normą PN-EN 228. Gatunek ten nie zawiera związków tlenowych.
    • 82UL – rzadko produkowana odmiana benzyny lotniczej, składem zbliżona do paliw samochodowych, ale pozbawiona niektórych dodatków (np. alkoholi). Zgodnie z wymogami, benzyna Avgas 82UL powinna być barwiona na fioletowo, a za jej skład odpowiada norma ASTM D 6227.
    • 91/96UL – benzyna pozbawiona dodatku tetraetyloołowiu i stosowana jako zamiennik 100LL w niektórych krajach (np. w Szwecji) do zasilania silników o niewielkiej mocy.
    • 80/87 – paliwo lotnicze stosowane do napędzania silników o niskim stopniu sprężania. Zawartość ołowiu w tym przypadku nie przekracza 0,13 g/l. Benzyna Avgas 80/87 barwiona jest na kolor czerwony.
    • 115/145 – specjalna odmiana benzyny lotniczej, która produkowana jest wyłącznie na zamówienie. Avgas 115/145 barwiony jest na purpurowo i stosowany jest do zasilania silników w samolotach historycznych (np. z okresu II Wojny Światowej).

    Ile kosztuje benzyna lotnicza Avgas?

    Obecnie za 1 litr benzyny lotniczej Avgas trzeba zapłacić ok, 9,50 zł netto (bez akcyzy, podatku VAT i opłaty paliwowej). Akcyza wynosi 1,822 zł za 1 litr Avgas, a opłata paliwowa 211,11 zł za 1000 kg.

    Ile oktanów na Avgas?

    Benzyna lotnicza ma średnio 91–100 oktanów w przypadku mieszanki ubogiej (ang. lean mixture) i 96–130 oktanów dla mieszanki bogatej (ang. rich mixture). Z kolei paliwo do samolotów odrzutowych (Jetfuel) ma oktanowość na poziomie 15 i jest bardziej odpowiednikiem samochodowego oleju napędowego.


    Sprawdź również:

    • Ile pali samolot pasażerski?
    • Najszybsze samoloty na świecie
    • Największe samoloty na świecie
    • Z jaką prędkością leci samolot?
    • Ile wynosi prędkość helikoptera?

    Reklama
    Krzysztof Kamzol

    Redaktor naczelny w serwisie Joblife.pl. Pasjonat technologii produkcyjnych, nowoczesnego przemysłu i technik inżynieryjnych. Rozwija portal od 2018 roku.

    Zobacz również

    Chlorek kobaltu – właściwości, zastosowanie

    Bisfenol A (BPA) – dlaczego jest niebezpieczny i jak go unikać?

    Boroetanoloamina – właściwości, zastosowanie

    Czym jest skrobia pszenna i jakie ma zastosowanie w przemyśle?

    Izocyjanian metylu (MIC) – śmiertelna trucizna, która nie lubi wody!

    Polifluorek winylidenu (PVDF) – właściwości, zastosowanie

    Najnowsze
    PKP Cargo liczy ogromne zyski, ale w zarządzie spółki narasta konflikt
    1 grudnia 2023
    Banknot 500 zł – rzadki i zjawiskowy. Co warto o nim wiedzieć?
    30 listopada 2023
    Polacy tankują coraz więcej. Gdyby nie import, sytuacja byłaby dramatyczna
    29 listopada 2023
    Ceny jabłek w skupie zaliczyły spadki. Czy opłaca się sprzedawać?
    28 listopada 2023
    Zarobki górników to nawet 10 000 zł. Ile można zarobić w tej branży?
    28 listopada 2023
    Polska czołowym eksporterem karmy dla psów
    26 listopada 2023
    Rosja: Inflacja w 2024 roku na poziomie 25%
    26 listopada 2023
    Black Friday 2023. Uważaj na oszustów online – możesz stracić majątek!
    23 listopada 2023
    Kategorie
    • Produkcja
    • Substancje
    • Zarobki
    • Porady
    • Prawo
    • Ciekawostki
    • Historia
    • BHP
    • Inżynieria
    • Ergonomia pracy
    • Finanse
    • Warto wiedzieć
    • Różności
    Autorzy serwisu
    • Krzysztof Kamzol
    • Marcelina Fiejak
    • Mateusz Izakiewicz
    • Piotr Rogowski
    • Elżbieta Zagłówna
    • Alicja Kosmala
    • Marzena Lucińska
    O stronie
    • O nas
    • Polityka prywatności
    • Polityka cookies
    • Redakcja
    • Kontakt
    © 2023 Joblife.pl

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.