To, że samoloty przemieszczają się z o wiele większymi prędkościami, niż samochody czy pociągi, wie praktycznie każdy z nas. Przeciętny samolot pasażerski bez trudu osiąga prędkość 800 km/h i pułap (wysokość) 11 km. Taka prędkość wydaje się olbrzymia, nawet w porównaniu do możliwości, jakie oferuje najszybszy pociąg na świecie. Niemniej jednak historia lotnictwa doczekała się dziesiątek udanych projektów maszyn, które przystosowane są do wykonywania lotów ponaddźwiękowych. W dzisiejszym rankingu wymienimy najszybsze samoloty świata i dokładnie je prześwietlimy pod kątem danych technicznych.
Czym jest prędkość dźwięku?
Już na starcie uchylimy rąbka tajemnicy i informujemy, że wszystkie samoloty w naszym rankingu potrafią rozwijać prędkości nawet kilkukrotnie wyższe niż prędkość dźwięku, czyli w przybliżeniu ponad 1225 km/h. Warto zauważyć, ze pokonanie bariery dźwięku wiążę się z nieporównywalnie większym zapotrzebowaniem na paliwo. Efektem przelotu samolotu poruszającego się prędkością ponaddźwiękową jest fala uderzeniowa (ang. sonic boom), czyli charakterystyczny i bardzo donośny grzmot. Niestety nie każdy samolot zdolny jest rozwinąć taką prędkość i jest ona zarezerwowana praktycznie wyłącznie dla maszyn wojskowych.
Sukhoi Su-27 Flanker
Su-27 Flanker to myśliwiec produkcji radzieckiej, produkowany w latach 1980-2019. Ciekawostką jest to, że samolot ten był produkowany w dwóch wariantach: jednoosobowych (dla pilota) oraz dwuosobowych (dla ucznia i instruktora). Rozpiętość skrzydeł SU-27 Flanker wynosi 14,7 m, a wysokość 5,5 m. Maksymalna masa startowa samolotu może wynosić nawet 29 ton. Maszyna ta może rozwijać prędkość wynoszącą 1350 km/h (1,3 Ma) na poziomie morza oraz 2450 km/h (2,3 Ma) na dużych wysokościach, gdzie powietrze ma mniejszą gęstość. Su-27 może wznosić się z prędkością 250 m/s, a zatem przelotowy pułap dla typowych samolotów pasażerskich (11 km) osiągnie w ok. 44 sekundy.
General Dynamics F-111 Aardvark
F-111 Aardvark to bombowiec strategiczny dalekiego zasięgu. Samolot ten w zasadzie jest wielozadaniowy, ponieważ równie dobrze sprawdza się w roli samolotu szturmowego, rozpoznania i do walki elektronicznej. Generalnie maszyna ta pociągnęła za sobą ogromne koszty produkcyjne i obawiano się nawet porzucenia projektu, jednak pomimo olbrzymiego wkładu finansowego, F-111 przetrwał. Został wycofany z użytku w 1998 roku, po 31 latach seryjnej produkcji.
Za napęd F-111 Aardvark odpowiadają 2 silniki dwuprzepływowe Pratt & Whitney TF30-P-100, generujące po 111,7 kN ciągu każdy. Prędkość maksymalna tej maszyny to aż 2 660 km/h. Jednocześnie samolot ten jest w stanie wznosić się z prędkością 7 890 m/min i utrzymać pułap na poziomie 17 270 m.
McDonnell Douglas F-15 Eagle
McDonnell Douglas F-15 Eagle to ciężki myśliwiec przewagi powietrznej, produkcji amerykańskiej. Maszyny te użytkowane są m.in. przez Arabię Saudyjską, Izrael, Japonię, Katar, Koreę Południową i Singapur. Promień operacyjny tej maszyny wynosi 1270 km. Prędkość maksymalna samolotu F-15 Eagle to 2667,5 km/h. Zapewniają to potężne silniki, które w zależności od wersji dysponowały ciągiem 2 x 104,3 kN lub 2 x 129 kN. Samolot jest w stanie zabrać na pokład 6103 kg paliwa i wznosić się z prędkością 300 m/s (na poziomie morza).
Mikoyan MiG-31 Foxhound
MiG-31 to dwumiejscowy, naddźwiękowy ciężki myśliwiec przechwytujący produkcji radzieckiej. Największą innowacją zastosowaną w tej maszynie był wielofunkcyjny radar, który odznaczał się wyjątkową skutecznością. Zasięg radaru wynosił aż 320 km, a specjalny system namierzania pozwolił eliminować wiele celów powietrznych jednocześnie. W tym samym czasie mogły zostać odpalone 4 rakiety, skierowane do 4 różnych maszyn latających przeciwnika. Sam radar był w stanie śledzić do 10 celów. Oprócz tego zaawansowana radiotelekomunikacja pozwalała w praktyce patrolować pas o szerokości 800–900 km przy pomocy zaledwie 4 maszyn tego typu. Oprócz tego jako jeden z niewielu samolotów, potrafi utrzymywać prędkość naddźwiękową bez użycia dopalacza.
MiG-31 produkowany był w latach 1977-1994. Za napęd służyły silniki dwa silniki Sołowiew D-30F6 dysponujące ciągiem 93 kN każdy (152 kN z dopalaniem). Prędkość maksymalna samolotu MiG-31 wynosi 3000 km/h na dużych wysokościach. Wykonując jedno tankowanie w powietrzu, maszyna ta jest zdolna przelecieć nawet 5400 km.
North American XB-70 Valkyrie
North American XB-70 Valkyrie to eksperymentalny samolot naddźwiękowy. W latach 50. XX wieku dążono do zaprojektowania stratosferycznego bombowca strategicznego, zdolnego do latania z prędkościami zbliżonymi do 3-krotnej prędkości dźwięku. Wynikiem eksperymentów była właśnie maszyna XB-70 Valkyrie, którą napędzało 6 silników General Electric YJ93-GE-3 o ciągu 128 kN (z dopaleniem).
Masa startowa maszyny była ogromna, wynosiła aż 250 000 kg. Pomimo takiego ciężaru, XB-70 mógł rozpędzić się do prędkości 3309 km/h. Jednocześnie konstrukcja samolotu umożliwiała przelot na wysokości 23 600 m. Maszyna zabierała na pokład 136 100 kg paliwa i z pełnymi zbiornikami mogła pokonać do 6900 km.
Bell X-2 Starbuster
Bell X-2 Starbuster to kolejna maszyna, która powstała w wyniku eksperymentu. X-2 Starbuster był typowo doświadczalnym samolotem o napędzie rakietowym. Dzięki niemu planowano zbadać wpływ podróżowania z prędkościami naddźwiękowymi na poszczególne elementu poszycia samolotu, a także wpływ bariery cieplnej. Pierwszy lot z wykorzystaniem silników maszyny odbył się w 1955 roku (wcześniejsze próby z wykorzystaniem bombowca B-50 jako nośnika zakończyły się porażką).
Napędem maszyny był silnik rakietowy Curtiss-Wright XLR25 zapewniający 67 kN ciągu. Dzięki niewielkiej masie startowej wynoszącej 11300 kg, maszyna była skłonna rozpędzić się do prędkości 3370 km/h i osiągnąć pułap 38 466 m.
Mikoyan MiG-25 Foxbat
Mikoyan MiG-25 Foxbat to radziecki samolot myśliwski, zdolny do przemieszczania się z prędkością naddźwiękową. Za napęd służą mu dwa silniki o ciągu po 109,75 kN każdy (z dopaleniem). Silniki te mają 1,5 metra średnicy i 6 m długości. MiG-25 produkowany był w latach 1969-1984. Patrząc na nowoczesne konstrukcje, masa startowa samolotu jest dosyć spora i wynosi 41 200 kg. MiG-25 jest w stanie osiągnąć pułap 32 km i rozwinąć prędkość maksymalną ok. 3000 km/h. Pełne zbiorniki paliwa zapewniają maszynie zasięg 1730 km (2400 km bez wyposażenia zbrojnego).
Lockheed YF-12
Lockheed YF-12 to już amerykańska konstrukcja. Maszyna miała pełnić funkcję myśliwca przechwytującego. Docelowo chodziło o przechwytywanie radzieckich, naddźwiękowych samolotów bombowych na długo przed dotarciem na terytorium USA. Niestety program doświadczalny i dalszy rozwój nad tą maszyną został porzucony już po wypuszczeniu do użytku 3 prototypowych egzemplarzy.
YF-12 był stanie osiągnąć pułap 25 908 m i rozwijał prędkość maksymalną 3516 km/h. Za napęd służyły 2 silniki Pratt & Whitney J58/JTD11D-20 o ciągu 140 kN każdy (z dopalaczem).
Lockheed SR-71 Blackbird
Lockheed SR-71 Blackbird to najszybszy samolot kiedykolwiek wprowadzony do służby operacyjnej w siłach powietrznych. Kształt kadłuba jest bardzo charakterystyczny i w zasadzie każdy fan lotnictwa jest w stanie odtworzyć sobie sylwetkę SR-71 w pamięci. Samolot ten został zaprojektowany na przełomie lat 50. i 60. XX wieku na zamówienie CIA.
Napędem tego samolotu były 2 silniki Pratt-Whitney JT11D-20B (J58) o ciągu 145 kN każdy. Pomimo ogromnej masy startowej wynoszącej 77 100 kg, maszyna była zdolna rozwinąć prędkość maksymalną 3540 km/h na wysokości 24 km. Jednocześnie był w stanie wznosić się z prędkością 60 m/s.
North American X-15
North American X-15 to rakietowy samolot doświadczalny produkcji amerykańskiej, zdolny do lotów suborbitalnych. X-15 to najszybszy samolot w historii ludzkości. Potężny silnik Thiokol XLR99-RM-2 napędzany paliwem ciekłym zapewnia ciąg 313 kN na wysokości 30 km. Prędkość maksymalna X-15 wynosi aż 7274 km/h (Mach 6). Samolot ten jest w stanie wznosić się z prędkością 18 km/min i osiągnąć pułap maksymalny 108 km. Na uwagę zasługuje niska masa startowa, wynosząca zaledwie 15 420 kg (blisko 1,5 tony mniej niż myśliwiec F16). Niestety jedną z wad tej konstrukcji jest skrajnie mały zasięg, wynoszący zaledwie 450 km. Samolot ten jest zatem rekordzistą naszego zestawienia i to jego fotografia znalazła się w nagłówku tego artykułu.
Najszybsze samoloty świata – ranking TOP 10
- Sukhoi Su-27 Flanker – 2450 km/h
- General Dynamics F-111 Aardvark – 2660 km/h
- McDonnell Douglas F-15 Eagle – 2667,5 km/h
- Mikoyan MiG-31 Foxhound – 3000 km/h
- XB-70 Valkyrie – 3309 km/h
- Bell X-2 Starbuster – 3370 km/h
- Mikoyan MiG-25 Foxbat – ok. 3000 km/h
- Lockheed YF-12 – 3516 km/h
- Lockheed SR-71 Blackbird – 3540 km/h
- North American X-15 – 7274 km/h
Sprawdź również:
- Jaki jest największy samolot na świecie
- Największy silnik diesla
- Jaki jest najszybszy pociąg świata
Źródło/zdjęcia: wikipedia.org