Na hasło: „samolot pasażerki” lub „wojskowy” najczęściej widzimy przed oczami wielką i ciężką maszynę z kilkoma silnikami. Faktycznie takie samoloty są w stanie przetransportować setki osób lub tysiące ton towarów na bardzo dalekie odległości. Ich masa wynika zarówno z gigantycznych rozmiarów, masy ładunku, jak i przewożonego paliwa. Ile waży samolot i czym różni się masa startowa od masy własnej? Sprawdź nasze zestawienie najpopularniejszych samolotów!
Masa samolotu – charakterystyka i podział
Podobnie jak w przypadku samochodów, również i waga samolotów może być prezentowana w kilku aspektach. Istotny jest tutaj podział:
- masa całkowita samolotu – składa się na nią waga własna samolotu, załogi, paliwa oraz udźwig maszyny;
- masa własna samolotu – w uproszczeniu jest to waga samej maszyny (na czysto) bez dodatkowego wyposażenia (w tym uzbrojenia) i paliwa.
- masa użyteczna samolotu (udźwig) – to w uproszczeniu waga przenoszonego ładunku, czyli to, ile dana maszyna jest w stanie udźwignąć dodatkowo poza własnym ciężarem. Do masy użytecznej zalicza się zatem waga paliwa, bagażu, pasażerów, towarów (w przypadku samolotów cargo) czy uzbrojenia (samoloty bojowe).
- masa handlowa samolotu – jest to inaczej waga ładunku handlowego, którego transport przynosi zysk. Zalicza się do niego m.in. wagę pasażerów, przesyłek cargo itp.
Warto dodać, że maksymalne dopuszczalne ciężary w samolotach dzielą się na konstrukcyjne i operacyjne. Masy konstrukcyjne wyznaczane są przez producentów maszyn i uzależnione są od konstrukcji samolotów. Z kolei ciężar operacyjny narzucany jest przez lotniska i warunki atmosferyczne. Ciężary operacyjne możemy podzielić na:
- Maksymalny ciężar do kołowania (ang. Maximum Taxi Weight, MTXW) – jest to maksymalny dozwolony całkowity ciężar samolotu do rozpoczęcia operacji kołowania (wliczając w to paliwo potrzebne do kołowania);
- Maksymalna masa startowa (ang. Maximum Take-Off Weight, MTOW) – przedstawia maksymalną masę samolotu do rozpoczęcia operacji startu z pasa;
- Maksymalny ciężar do lądowania (ang. Maximum Landing Weight) – oznacza dopuszczalną masę samolotu do lądowania na pasie startowym.
Jako ciekawostkę warto dodać, że niekiedy masa startowa samolotu i masa do lądowania bardzo znacznie się od siebie różnią. Widać to w przypadku dużych samolotów, które są w stanie zabrać na pokład ogromne ilości paliwa. O ile start takiej ciężkiej maszyny nie stanowi problemu (silniki zapewniają wystarczającą moc, a skrzydła siłę nośną), tak podczas lądowania konstrukcja samolotu (głównie podwozie) ma już bardziej ograniczone możliwości. Jeśli pilot zaryzykuje posadzenie maszyny o masie większej niż dopuszczalna do lądowania, ryzykuje uszkodzeniem podwozia, a w konsekwencji nawet katastrofą lotniczą. Z tego też powodu, niemal zawsze w sytuacji awaryjnej, piloci przystępują do zlewania paliwa, w celu zmniejszenia masy samolotu.
Ile waży samolot?
Najpopularniejszy samolot pasażerki Boeing 737 w wersji 400 waży 33 200 kg (masa własna). Z kolei największy samolot świata, czyli AN-225, waży 200 000 kg. Natomiast najpopularniejsza na świecie awionetka Cessna 172 waży w granicach 700-1000 kg (w zależności od wersji).
Waga popularnych samolotów pasażerskich
- Airbus A380 – ok. 276 000 kg
- Boeing 777 – od 139 225 do 166 881 kg (zależnie od wersji)
- Airbus A330 – od 109 000 do 124 500 kg (zależnie od wersji)
Waga popularnych samolotów wojskowych
- Boeing B-52 Stratofortress – 88 450 kg
- F-16 Fighting Falcon – 8573 kg
- MiG 21 – 5350 kg
- TU-95 – 80 000 kg
- Lockheed C-130 Hercules – 38 000 kg
Sprawdź również:
- Najszybsze samoloty świata
- Największe samoloty świata
- Zamiana m/s na km/h
- Ile wynosi prędkość dźwięku?
zdjęcie: pl.wikipedia.org