Wojna w Ukrainie stała się poligonem doświadczalnym dla wielu wojskowych maszyn, które jak dotąd testowane były jedynie w warunkach szkoleniowych. Do maszyn, które niedawno trafiły w ręce ukraińskiej armii zalicza się niemieckie, samobieżne działo przeciwlotnicze Gepard (Flakpanzer Gepard). Poznajmy jego parametry i właściwości bojowe.
Działo przeciwlotnicze Gepard – zarys ogólny
Flugabwehrkanonenpanzer Gepard to niemieckiej produkcji samobieżny zestaw przeciwlotniczy, zbudowany na podwoziu czołgu Leopard 1. Sprzęt ten produkowany był w latach 1965–1976 przez trzy osobne podmioty:
- KraussMaffei Group GmbH (produkcja podwozia),
- Siemens AG (elektronika),
- Oerlikon Contraves (elementy uzbrojenia).
Gepard wyposażony jest w dwie sprzężone armaty przeciwlotnicze kal. 35 mm i o długości 90 kalibrów (3,15 m) każda. Każdy pocisk opuszcza lufę z prędkością 1,440 m/s, a szybkostrzelność każdego działa wynosi 550 pocisków na minutę (ok. 9 pocisków na sekundę). Zasięg pocisków typu FAPDS (ang. Frangible Armour Piercing Discarding Sabot) wynosi aż 5,5 km.
Konstrukcja
Zestawy przeciwlotnicze Gepard umieszczone są na podwoziach gąsienicowych czołgów Leopard 1. Podwozia te zostały jednak specjalnie wydłużone z uwagi na dodatkowy agregat prądotwórczy, znajdujący się w przedniej części maszyny. Modernizacjom poddano również system opancerzenia, tak aby cała konstrukcja lepiej chroniła załogę przed atakami z powietrza.
W prawej przedniej części kadłuba znajduje się przedział dla mechanika, który pełni jednocześnie funkcję kierowcy. Co ciekawe, właz do tej części może pozostawać otwarty w czasie obrotów wieży. Z kolei w środkowej części kadłuba znajduje się przedział bojowy, który mieści się bezpośrednio w wieży. Dzieli się on na dwie części: z prawej strony swoje obowiązki wykonuje celowniczy, a z lewej rozkazy wydaje dowódca wozu.
W zależności od umiejscowienia, pancerz Geparda osiąga grubość nawet 70 mm.
System namierzania i celowania
Na wieży można dostrzec radar do obserwacji okrężnej MPDR 12 dysponujący zasięgiem 16 km. Posiada on system identyfikacyjny swój/obcy, a jego antena jest składana w położeniu marszowym. Z kolei w przedniej części pomiędzy armatami zamontowano antenę radaru śledzącego o zasięgu 15 km. Całość zamknięto w ruchomej obudowie, która pozwala na obrót anteny w zakresie 180°.
Gepard wyposażony jest w optyczne przyrządy celownicze ze stabilizowaną linią celowania. W pierwszym trybie celowniczy uzyskuje przybliżenie 1,5x i pole widzenia 50°. W drugim trybie powiększenie sięga 6x, a pole widzenia zawęża się do 12,5°.
Uzbrojenie
Podstawowym uzbrojeniem działa AA FlakPz Gepard są dwie sprzężone ze sobą armaty przeciwlotnicze kal. 35 mm (długość 90 kalibrów) firmy Oerlikon. Taki układ zapobiega przedostawaniu się gazów prochowych do przedziałów osobowych. Armaty te zasilane są przy pomocy taśm amunicyjnych. W zależności od potrzeb, można zastosować pociski odłamkowe, zapalającę, przeciwpancerne lub podkalibrowe.
System kierowania ogniem współpracuje z autonomicznym systemem nawigacyjnym oraz cyfrowym systemem transmisji danych. Niektóre modele posiadają wbudowany dalmierz laserowy, który montowany jest na szczycie anteny radaru obserwacji okrężnej.
Wieża wyposażona została w napęd elektryczny, zasilany przez generator o mocy 40 kW. Generator z kolei napędzany jest przez 4-cylindrowy silnik wysokoprężny Mercedes-Benz OM 314 o pojemności 3,8 litra. Ten sam generator zasila radar i system kierowania ogniem.
Pociski wystrzeliwane są z prędkością 1,440 m/s i częstotliwością 550/min (w sumie 1100 pocisków na minutę). W przypadku taśmy o pojemności 640 pocisków, jej wystrzelenie zajmie ok. 35 sekund w trybie ostrzału ciągłego (tzw. tryb unlimited mode). Zazwyczaj do ostrzału wykorzystuje się serie po 24 pociski na jedno działo (tryb burst mode) lub 48 pocisków na działo (tryb normal mode). Na pokład zabieranych jest w sumie 680 pocisków (z czego 640 to specjalna amunicja przeciwlotnicza, a reszta to naboje przeciwpancerne).
W przypadku pocisków przeciwpancernych służących do obrony własnej przed wrogimi jednostkami naziemnymi, ostrzał wykonywany jest na przemian – raz z jednej, raz z drugiej armaty.
Napęd
Głównym napędem działka przeciwlotniczego Gepard jest turbodoładowany silnik Diesla (wielopaliwowy) o pojemności 37,4 litra i mocy 830 KM – model MB 838 CaM 500. Ta 10-cylindrowa jednostka napędowa z dwiema turbosprężarkami jest w stanie rozpędzić Geparda do prędkości 65 km/h i zapewnić mu zasięg nawet do 600 km.
Masa i rozmiary
Samobieżne systemy artyleryjskie Gepard zdolne są pokonywać brody o głębokości 2,5 m, rowy o szerokosci 3 m i ściany o wysokości 1,15 m. Pozwala na to m.in, spory prześwit wynoszący 44 cm. Masa bojowa maszyny wynosi 45 100 kg, długość 7,73 m, szerokość 3,71 m i wysokość 4,03 m (z rozłożonym radarem).
Użytkownicy działa Gepard
- Brazylia – 36 sztuk
- Niemcy – 377 sztuk
- Jordania – 60 sztuk
- Rumunia – 43 sztuki
- Ukraina – 24 sztuki
Sprawdź również informacje o innym sprzęcie wojskowym: