Uncja znana jest przede wszystkim jubilerom, ponieważ w tej jednostce oblicza się wagę metali szlachetnych. Co ciekawe, wartość uncji zależna jest od konkretnego systemu wagowego, a różnice pomiędzy nimi są bardzo spore. Sprawdźmy zatem, ile gramów jest w uncji i jak przeliczyć uncje na gramy.
Uncja – definicja
Uncja (oz – od włoskiego onza, symbol ℥) to pozaukładowa jednostka masy lub objętości cieczy. Stosowana jest m.in. jako jednostka wagi metali szlachetnych, takich jak złoto, platyna czy srebro. Nieco szersze zastosowanie ma szczególnie w krajach anglosaskich. Wartość uncji jest różna i wszystko zależy od konkretnego systemu wagowego:
Wariant | Wartość w gramach (g) |
uncja międzynarodowa | 28,34952981 |
uncja trojańska (jubilerska, aptekarska) | 31,1034768 |
uncja rzymska | 27,288 |
uncja Marii Teresy | 28,0668 |
duńska uncja metryczna | 100 |
chińska uncja metryczna | 50 |
W przemyśle jubilerskim oraz w powszechnym handlu metalami szlachetnymi wykorzystuje się uncję trojańską (inaczej jubilerską), o skrócie t oz. Uncja trojańska wzięła swoją nazwę od nazwy miasta Troyes we Francji, które było ważnym punktem handlowym w okresie średniowiecza.
Niekiedy stosuje się uncję w odniesieniu do jednostek objętości:
- 1 uncja objętości (fl oz) = 1/160 imperialnego galona = 28,41 cm³
- 1 amerykańska uncja objętości = 1/128 amerykańskiego galona = 29,57 cm³
Ile gramów jest w uncji?
1 uncja międzynarodowa waży w przybliżeniu 28,35 g. Z kolei mniej popularna uncja trojańska to odpowiednik ok. 31,1 g.
Zastosowanie uncji w przemyśle
- Przemysł spożywczy: W branżach związanych z żywnością, takich jak piekarnictwo, cukiernictwo czy produkcja napojów, jednostka uncji jest nadal wykorzystywana do określania masy składników, takich jak mąka, cukier, masło czy składniki aromatyczne.
- Przemysł tekstylny: W produkcji odzieży, tkanin i innych wyrobów tekstylnych, uncja może być używana do określania masy tkanin, nici, przędzy czy wykończeń.
- Przemysł jubilerski i zegarmistrzowski: W tych branżach uncje są stosowane do określania masy metali szlachetnych, takich jak złoto, srebro czy platyna, z których wytwarzane są biżuteria i zegarki.
- Przemysł kosmetyczny: W niektórych przypadkach kosmetyki, takie jak perfumy czy kremy, są opisywane za pomocą masy w uncjach.
- Przemysł medyczny: W niektórych krajach i kontekstach medycznych, takich jak Stanach Zjednoczonych, uncje mogą być używane do wyrażania masy ciała pacjenta lub dawek leków.
- Przemysł filmowy i fotograficzny: W produkcji filmowej i fotograficznej, niektóre elementy mogą być opisywane za pomocą masy w uncjach, na przykład kamery, obiektywy czy oświetlenie.
- Przemysł płytowy i dźwiękowy: W produkcji muzycznej lub nagrań dźwiękowych, masy nośników, takich jak płyty winylowe lub kasety magnetofonowe, mogą być wyrażane w uncjach.
- Przemysł mydlarski i chemiczny: W produkcji mydeł ręcznie robionych lub kosmetyków naturalnych, uncje mogą być używane do określania masy składników.
- Przemysł papierowy: W produkcji papieru i opakowań, uncje mogą być wykorzystywane do określania masy surowców.
- Przemysł rzemieślniczy: W różnych branżach rzemieślniczych, takich jak wyroby ze skóry, odzież robocza, ceramika czy rzeźbienie, uncje mogą być używane do określania masy surowców lub produktów końcowych.
Czym są metale szlachetne?
Skoro mówimy o uncjach, to nie sposób pominąć definicji metali szlachetnych, których wagę często przedstawia się w tytułowych jednostkach. Mianowicie metale szlachetne to metale odporne chemiczne, do których zalicza się platynowce, srebro, złoto, a czasem również rtęć i ren.
Wspólną cechą metali szlachetnych jest to, że bardzo słabo reagują z innymi pierwiastkami, dzięki czemu np. prawie nigdy nie korodują (przy okazji sprawdź, czym jest rdza). Dodatkowo metale te odporne są na działanie kwasów, takich jak np. kwas solny. Niemal każdy metal szlachetny w praktyce może rozpuścić jedynie woda królewska (zawiera kwas solny i kwas azotowy).
Sprawdź również: