Firma jednoosobowa to najpopularniejsza forma działalności gospodarczej w Polsce – przede wszystkim dlatego, że jest najprostsza. Warto jednak zastanowić się, czy jest to właściwy krok dla Ciebie. Dowiedz się, czym charakteryzuje się ten rodzaj działalności, czy opłaca się założyć firmę jednoosobową oraz jak to zrobić.
Firma jednoosobowa – zasady
Działalność jednoosobowa jest regulowana przez ustawę Prawo przedsiębiorców z dnia 6 marca 2018 roku. Zgodnie z jej zapisami jest to „zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły”. Musi ona:
- mieć cel zarobkowy,
- mieć zorganizowany charakter,
- być wykonywana w sposób ciągły
- być wykonywana we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.
Istnieją oczywiście również inne formy prowadzenia działalności, jednak to właśnie firmy jednoosobowe zakładane są najczęściej. Warto wiedzieć, że formalności są minimalne, a nowy przedsiębiorca nie musi ponosić na starcie żadnych kosztów.
Jak założyć firmę jednoosobową?
Jednoosobową działalność gospodarczą może założyć w Polsce każdy jej pełnoletni obywatel, ale też obcokrajowiec z odpowiednim tytułem pobytowym. Formalności są w tym przypadku minimalne. Gdzie i jak założyć firmę jednoosobową? W praktyce wystarczy wypełnić i złożyć w urzędzie miasta lub gminy jeden formularz – CEIDG-1. Można to zrobić:
- osobiście,
- online z potwierdzeniem Podpisem Kwalifikowanym,
- online z potwierdzeniem podpisem osobiście w urzędzie,
- pocztą – listem poleconym.
Formularz CEIDG-1 nie jest bardzo skomplikowany, choć dość długi. Przedsiębiorca musi w nim wskazać m.in. nazwę firmy, jej adres czy kategorię działalności (kody PKD), dlatego warto wcześniej dobrze przemyśleć te kwestie. W formularzu podaje się również datę rozpoczęcia działalności oraz wybraną formę opodatkowania. Więcej o tym, jak i gdzie założyć firmę jednoosobową znajdziesz tutaj.
Jaka forma opodatkowania dla firmy jednoosobowej?
Forma opodatkowania może mieć ogromne znaczenie dla zysków przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność. Dlatego jej wybór jest tak ważny. Preferowaną formę opodatkowania można wskazać w formularzu CEIDG-1. Do wyboru są:
Kolejnym krokiem jest wybór formy opodatkowania działalności. Jest to przywilej dostępny dla osób zakładających jednoosobową działalność gospodarczą, spółkę cywilną albo jedną ze spółek osobowych. Do wyboru są:
- PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych) według skali podatkowej (od 2023 roku 12% i 32%),
- PIT według stawki liniowej (19%),
- RPE (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych).
Warto wiedzieć, że jeżeli przedsiębiorca samodzielnie nie podejmie decyzji, będzie musiał rozliczać się na zasadach ogólnych.
Jaka forma opodatkowania dla firmy jednoosobowej jest najkorzystniejsza? Zależy to od wielu indywidualnych czynników. W skrócie można jednak powiedzieć, że:
- skala podatkowa może być bardzo dobrym rozwiązaniem dla przedsiębiorców, którzy nie przewidują wysokich dochodów w początkowym okresie działalności – poniżej 30 tys. zł rocznego dochodu w ogóle nie trzeba płacić podatku, a do momentu osiągnięcia 120 tys. zł dochodu stawka wynosi od 2023 r. tylko 12%; jest to opłacalne rozwiązanie również dla osób, które przewidują spore koszty uzyskania przychodu;
- stawka liniowa może być korzystna w przypadku wysokich dochodów oraz wysokich kosztów uzyskania przychodu;
- ryczałt ewidencjonowany jest korzystny dzięki swojej prostocie – rozliczany jest od przychodu, a koszty uzyskania przychodu w ogóle nie są brane pod uwagę; może być więc dobrym rozwiązaniem przy niskich kosztach; warto go rozważyć szczególnie dla typów działalności objętych niską składką ryczałtu.
Czy opłaca się założyć firmę jednoosobową?
Jednoosobowa działalność gospodarcza ma wiele zalet. Wśród nich najważniejsze to:
- brak kosztów związanych z założeniem działalności,
- elastyczność w otwieraniu, zawieszaniu i likwidacji działalności gospodarczej,
- minimalne formalności,
- możliwość wyboru formy opodatkowania i prowadzenia uproszczonej księgowości.
W związku z tym jest to bardzo dobre rozwiązanie dla osób, które chcą rozpocząć działalność na własny rachunek. Opłaci się przede wszystkim przy działalności na niewielką skalę, minimalizując początkowe koszty i ryzyko. Warto jednak również wiedzieć, że założenie firmy jednoosobowej nie zawsze jest konieczne – jeśli miesięczne przychody nie przekroczą w żadnym miesiącu 50% kwoty przewidzianego ustawowo minimalnego wynagrodzenia za pracę, można prowadzić tzw. działalność nierejestrową.