Wraz z rozwojem technologii i możliwością przewożenia towarów różnymi środkami transportu zwiększyło się także znaczenie spedycji międzynarodowej. To właśnie dzięki przewożeniu towarów różnymi drogami (lądową, morską, powietrzną czy koleją) możliwe jest łączenie wielu, światowych rynków i szybkie dostarczanie na nie produktów. Całą logistyką zajmują się zazwyczaj firmy spedycyjne, które oferują usługi dla przewoźników.
Definicja spedycji
Spedycja to kluczowa gałąź branży TSL. Jest nierozerwalnie związana z organizacją przewozu, czyli translokacją, dóbr materialnych bez względu na ich rodzaj. Słowo „międzynarodowa” wskazuje na to, iż towary transportowane są pomiędzy co najmniej dwoma państwami. Spedycja międzynarodowa jest dziedziną usługową polegającą na planowaniu oraz zarządzaniu działaniami w taki sposób, by możliwy był bezpieczny i szybki transport towarów od nadawcy do odbiorcy. Spedycja wiąże się nie tylko z transportowaniem towarów, czym zajmują się firmy spedycyjne świadczące usługi dla przewoźników, ale także przechowywaniem towarów; tworzeniem dokumentów związanych z transportowanym towarem; zlecaniem załadunku, przepakowywania; ubezpieczaniem towaru od nieszczęśliwego wypadku; wykonywaniem odprawy celnej; sprawdzaniem zawartości przesyłki na miejscu docelowym. Spedycja została uregulowana w polskim prawodawstwie – w Ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 roku. Artykuł 794, paragraf 1 Kodeksu cywilnego brzmi „Przez umowę spedycji spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do wysyłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem”. Inne akty prawne związane z działalnością spedycyjną to Ustawa z dnia 15 listopada 1984 roku „Prawo przewozowe”, Ogólne Polskie Warunki Spedycyjne (OPWS).
Cechy charakterystyczne procesu spedycji
Proces spedycji jest bardzo skomplikowany i złożony. Od firm spedycyjnych wymaga się doświadczenia i profesjonalizmu, gdyż wszelkie działania spedycyjne muszą być zgrane w czasie i dopracowane w każdym calu by zapewnić sprawność przekazu towarów. Zazwyczaj towary wielkogabarytowe transportowane są drogą lądową lub morską, a do obowiązków spedytora należy monitorowanie towaru w trakcie całego procesu. Monitorowanie jest możliwe dzięki pozostawaniu w stałym kontakcie z kierowcą lub kierowcami, a także za pomocą urządzenia GPS zainstalowanego w samochodzie. Często niezbędne jest także utrzymywanie kontaktów z zagranicznymi filiami przedsiębiorstwa lub innymi firmami spedycyjnymi czy też punktami spedycyjnymi, po to, aby przewóz ładunków zajmował jak najmniej czasu. Do jednych z najważniejszych obowiązków spedytora należy zaliczyć konieczność dobrania odpowiedniego rodzaju transportu oraz trasy, jaką ładunek ma być przewożony do rodzaju przewożonego ładunku. Jest to kwestią kluczową, gdyż podjęcie błędnej decyzji może skutkować uszkodzeniem towaru lub powstaniem znaczących opóźnień w jego dostarczeniu. Spedytorzy – jak wspomniano wcześniej – często muszą kontaktować się z podmiotami zagranicznymi dlatego niezbędne jest posiadanie przez nich umiejętności językowych (znajomość języków obcych).