Biegi pełnią w samochodzie bardzo istotną funkcję. Pozwalają szybko nabierać prędkości i jednocześnie poruszać się w sposób bardzo ekonomiczny. Najczęściej ręczne skrzynie biegów wyposażone są w 5 lub 6 biegów do przodu oraz jeden bieg wsteczny. Najczęściej jednak to wrzucenie pierwszego biegu sprawia małe trudności. Dlaczego tak się dzieje i co warto wiedzieć o pierwszym biegu w samochodzie? Sprawdzimy to w dzisiejszym artykule.
Do czego służy pierwszy bieg?
Pierwszy bieg w samochodzie wykorzystujemy głównie do ruszenie pojazdem z miejsca i nabrania takiej prędkości, aby jak najszybciej wrzucić drugi bieg. Tym samym mówi się, że pierwszy bieg służy wyłącznie do ruszania i nie powinniśmy korzystać z niego w celu kontynuowania jazdy. To oczywiście olbrzymia racja, ale nie jedyna. Faktycznie z pierwszego biegu jest najłatwiej ruszyć samochodem, ponieważ krótkie przełożenie pozwala szybko przenieść spory moment obrotowy z silnika na napędzane koła. Drugą stroną medalu jest to, że spalanie w silniku jest wtedy najmniej efektywne i auto na pierwszym biegu zwyczajnie pali najwięcej (w przełożeniu na uzyskiwaną prędkość poruszania się).
Tutaj jednak trzeba mieć na uwadze fakt, że silnik posiada pewien limit obrotów minimalnych, przy których może zachować ciągłość działania (nie gaśnie). Tym samym bardzo powolna jazda, wręcz człapanie się samochodem, możliwe będzie wyłącznie przy użyciu pierwszego biegu.
Jak wrzucić pierwszy bieg?
Początkującym kierowcom bardzo często zdarzają się wpadki z nieumiejętnym operowaniem skrzynią biegów i sprzęgłem. Spore trudności przynosi również wrzucanie pierwszego biegu. Dlaczego warto o tym mówić? Ponieważ nawet część doświadczonych kierowców dalej popełnia jeden poważny błąd podczas zapinania pierwszego biegu, a mianowicie nie zatrzymuje się pojazdem.
To pierwsza zasada operowania biegami, aby zarówno pierwszy, jak i wsteczny bieg wrzucać dopiero, po całkowitym zatrzymaniu się samochodem! Niewielkim odstępstwem od tej reguły jest sytuacja, w której toczymy się bardzo wolno do przodu (poniżej 10 km/h). Wtedy wbicie pierwszego biegu nie powinno przynieść żadnych negatywnych skutków, co już stanowczo niewskazane jest w przypadku biegu wstecznego – tam zawsze zatrzymujemy samochód, nawet jeżeli powoli toczymy się do tyłu!
Pierwszy bieg nie wchodzi – co robić?
Zdarza się, że pomimo wciśniętego pedału sprzęgła, lewarek skrzyni biegów z trudem przemieścić do pozycji pierwszego biegu. Nie trzeba się wtedy niepokoić, gdyż często jest to normalną sytuację, wynikającą z konstrukcji układu napędowego. Najważniejsze, aby nie siłować się z lewarkiem. Jeżeli pierwszy bieg nie chce wejść, wracamy lewarkiem do pozycji neutralnej (na tzw. luz), odpuszczamy sprzęgło, po czym naciskamy je ponownie (zawsze do samego końca!) i dopiero wtedy próbujemy wrzucić pierwszy bieg.
Większy problem stanowi dla nas notoryczna trudność z wrzucaniem pierwszego czy też innego biegu – nawet po kilkukrotnym odpuszczeniu sprzęgła. Wtedy warto udać się do warsztatu w celu zdiagnozowania problemu.
Jak ruszyć z pierwszego lub drugiego biegu?
Ruszanie samochodem to niemałe wyzwanie dla początkujących kierowców. Wystarczy jednak nieco poćwiczyć i pamiętać o dosłownie paru najważniejszych zasadach ruszania samochodem, aby zrobić ogromny postęp. Pamiętajmy, aby zawsze przed wrzuceniem dowolnego biegu w stojącym pojeździe, wcisnąć do końca pedał sprzęgła! W przeciwnym razie usłyszymy nieprzyjemny zgrzyt, a kilkukrotnie podejmowana próba może zakończyć się tragicznie dla naszej skrzyni biegów.
Kolejna kwestia to unikanie jazdy na tzw. „półsprzęgle”. Pamiętajmy, aby nie poruszać się samochodem z mniej lub bardziej wciśniętym pedałem sprzęgła. Podczas ruszania odpuszczamy go powoli, ale zawsze do końca (warto korzystać z podnóżka, aby nie wywierać na sprzęgło żadnego nacisku w trakcie jazdy).
Kiedy ruszamy z drugiego biegu? Wtedy, gdy chcemy bardziej płynniej przenieść moment obrotowy silnika na napędzaną oś. Najczęściej spotyka się takie sytuacje zimą, gdy ciężko jest nam ruszyć z pierwszego biegu po śniegu czy zamarzniętej drodze. Trzeba tylko pamiętać, że drugi bieg powoduje dłuższe przełożenie, a zatem podczas odpuszczania sprzęgła należy dodawać nieco więcej gazu niż w przypadku pierwszego biegu.
Sprawdź również, ile waży felga aluminiowa oraz czym jest immobilizer.