Kwas azotowy 55%, znany jako kwas azotowy (V), to jeden z najsilniejszych kwasów tlenowych o wzorze HNO3. Stosowany jest w przemyśle tworzyw sztucznych i chemicznym, szczególnie w produkcji nawozów mineralnych oraz w procesach nitrowania do wytwarzania barwników. W przemyśle spożywczym używa się go do czyszczenia urządzeń ze stali kwasoodpornej, a w ogrodnictwie do zakwaszania gleby.
Czym zneutralizować rozlany kwas azotowy?
Zanieczyszczoną skórę trzeba od razu spłukać dużą ilością wody, ponieważ kwas azotowy(V) powoduje reakcję ksantoproteinową, pozostawiającą żółte plamy. Rozlany kwas powinno się szybko zneutralizować, na przykład używając wodorowęglanu sodu, a następnie przemyć powierzchnię wodą i dokładnie osuszyć.
Zobacz również: Do czego stosuje się kwas azotowy?
Kontakt z kwasem azotowym– pierwsza pomoc
W sytuacji kontaktu z kwasem azotowym należy działać szybko i skutecznie, dostosowując działania do rodzaju ekspozycji.
Inhalacja
W przypadku zatrucia inhalacyjnego, należy natychmiast wyprowadzić poszkodowanego z zanieczyszczonego obszaru na świeże powietrze i zapewnić mu spokój w pozycji półleżącej lub siedzącej, aby uniknąć ewentualnego obrzęku płuc. Poszkodowany powinien być chroniony przed utratą ciepła.
Jeśli wystąpią trudności w oddychaniu, należy podać tlen za pomocą maski. W przypadku chrypki czy uczucia duszenia się, zaleca się inhalację leku Atrovent i natychmiastowe wezwanie lekarza. W razie utrzymującego się skurczu głośni, mimo działania leku Atrovent, konieczne jest założenie stałej drogi dożylnej i podanie hydrokortyzonu.
Brak poprawy może wymagać intubacji i natychmiastowego transportu do szpitala. Objawy obrzęku płuc wymagają dalszego podawania tlenu, hydrokortyzonu oraz furosemidu, a także przewozu do szpitala nawet, jeśli nie występują objawy osłuchowe.
Skażenie skóry
W sytuacji skażenia skóry, należy jak najszybciej zdjąć zanieczyszczoną odzież i obmyć skórę dużą ilością chłodnej wody. Nie należy używać mydła ani żadnych środków zobojętniających, a na oparzone miejsca należy założyć jałowy opatrunek. Konieczne jest wezwanie lekarza. Poszkodowany może wymagać transportu do szpitala i pomocy chirurgicznej. Leki przeciwbólowe, takie jak pyralgina, można podawać w razie potrzeby.
Skażenie oczu
W przypadku skażenia oczu, należy niezwłocznie płukać je dużą ilością chłodnej wody przez co najmniej 15 minut, unikając jednak zbyt silnego strumienia ze względu na ryzyko uszkodzenia rogówki. Każdy przypadek wymaga pilnej konsultacji okulistycznej i postępowania według zaleceń specjalisty.
Połknięcie
Jeśli dojdzie do zatrucia drogą pokarmową, nie wolno wywoływać wymiotów. Zamiast tego, poszkodowanemu należy podać białko jaj kurzych lub mleko do picia, ale nic więcej nie powinno być podawane doustnie, zwłaszcza środki zobojętniające. Należy zapewnić drogę dożylną i, w razie potrzeby, podać leki przeciwbólowe. Transport do szpitala powinien odbywać się karetką reanimacyjną, z uwzględnieniem możliwości wystąpienia krwotoku lub perforacji przewodu pokarmowego.
Uwaga! W każdym przypadku kontaktu z kwasem azotowym kluczowe jest szybkie podjęcie odpowiednich kroków pierwszej pomocy oraz zasięgnięcie pomocy medycznej.
Zobacz również: Oparzenia chemiczne – pierwsza pomoc, leczenie, objawy