Mieszkania komunalne są adresowane głównie do osób o najniższych dochodach, które często nie mają możliwości wynajęcia mieszkania na własną rękę ze względu na swoją sytuację finansową. Warunki przyznawania takich lokali mogą się różnić w zależności od konkretnej gminy, gdyż to samorządy decydują o przydziale tego typu nieruchomości. Kluczowym kryterium jest głównie poziom dochodu. Osoby, których zarobki mieszczą się w ustalonych przez urzędników limitach, muszą złożyć stosowny wniosek w urzędzie gminy i oczekiwać na decyzję w tej sprawie.
Czym jest mieszkanie komunalne?
Mieszkanie komunalne to lokal będący własnością gminy, co oznacza, że osoby zainteresowane zamieszkaniem w takim miejscu muszą spełnić określone kryteria ustalone przez daną jednostkę samorządową.
Warunki te są różne w zależności od poszczególnej gminy, która zarządza tego typu mieszkaniem. Klasyfikacja kandydatów do mieszkań komunalnych opiera się na różnych czynnikach, a jednym z głównych jest sytuacja finansowa, którą określa się poprzez dochód na osobę w gospodarstwie domowym.
Istotne jest, aby poziom dochodu nie był ani zbyt niski, ponieważ lokator mógłby mieć trudności z opłaceniem czynszu, ani zbyt wysoki, co dyskwalifikuje kandydata z uzyskania przydziału mieszkania.
Dzięki posiadaniu mieszkań komunalnych, gmina ma możliwość realizacji swojej misji związanej z zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej.
Jaki dochód uprawnia do mieszkania komunalnego?
Kryterium dochodowe determinujące uprawnienia do mieszkania komunalnego są zróżnicowane i ustalane przez poszczególne gminy. W przypadku Warszawy, maksymalny łączny dochód netto dla całego jednoosobowego gospodarstwa domowego, uprawniający do uzyskania pomocy mieszkaniowej przy wynajmie lokalu socjalnego, wynosi 1636,36 zł.
To właśnie taki poziom dochodu określony przez władze lokalne umożliwia ubieganie się o mieszkanie komunalne w stolicy. Jednak warto zaznaczyć, że te limity mogą różnić się w zależności od regionu, ponieważ to poszczególne gminy ustalają konkretne kryteria dochodowe dla mieszkań komunalnych.
Komu przysługuje mieszkanie komunalne?
Mieszkanie komunalne to opcja adresowana głównie do osób o niskich dochodach, dla których zakup czy wynajem własnego lokum stanowi nieosiągalny cel z powodu trudnej sytuacji finansowej. Jest to więc forma pomocy socjalnej, która staje się ostatnią deską ratunku dla tych, którym brakuje środków na opłacenie czynszu czy wynajęcie mieszkania na wolnym rynku.
Osoba zainteresowana najmem mieszkania komunalnego musi udokumentować swoje niskie dochody, a także nie posiadać praw do innego lokalu mieszkalnego. Dodatkowo istotne jest rzeczywiste zamieszkiwanie w danej gminie lub podjęcie pracy na jej terenie – czasami samo posiadanie meldunku nie jest wystarczające. Warunki przyznania mieszkań komunalnych są określane przez samorząd lokalny, co oznacza, że każda gmina ustala swoje indywidualne kryteria przydzielania takich mieszkań.
Dlatego też, procedury przyznawania mieszkań komunalnych mogą różnić się w zależności od konkretnej gminy. To właśnie władze lokalne decydują o warunkach, na jakich udzielane są mieszkania komunalne na danym terenie. Z tego powodu uzyskanie tej formy pomocy publicznej może być warunkowane na różne sposoby, dopasowane do indywidualnej polityki danego samorządu.
Jak ubiegać się o mieszkanie komunalne? Procedura
Procedura ubiegania się o mieszkanie komunalne obejmuje kilka kluczowych kroków, które warto mieć na uwadze przed rozpoczęciem tego procesu:
- Sprawdzenie kryteriów gminy – na początku należy zapoznać się z kryteriami stawianymi przez daną gminę osobom ubiegającym się o mieszkanie komunalne.
- Złożenie wniosku – następnie konieczne jest złożenie wniosku wraz z załączonymi dokumentami, takimi jak oświadczenie o wysokości dochodów z ostatnich 3 miesięcy oraz oświadczenie o stanie majątkowym.
- Analiza wniosku – urzędnicy przeprowadzają analizę złożonego wniosku, weryfikując stan faktyczny wnioskodawcy, w tym sytuację materialną i prywatną.
- Umieszczenie na liście oczekujących – w przypadku pozytywnej decyzji, wnioskodawca zostaje umieszczony na liście oczekujących na mieszkanie komunalne.
- Propozycje mieszkań – gmina może przedstawić maksymalnie trzy propozycje mieszkania komunalnego. Jeśli wnioskodawca odrzuci wszystkie, może zostać skreślony z listy oczekujących.
- Akceptacja lokalu – po zaakceptowaniu proponowanego mieszkania komunalnego przez wnioskodawcę, następuje podpisanie umowy najmu na konkretny lokal.
Warto zaznaczyć, że czas oczekiwania na przyznanie mieszkania komunalnego może być znacząco długi. Rekordzista czekał na to aż dwadzieścia lat. Dane GUS wskazują, że każdego roku mieszkanie komunalne otrzymuje mniej niż jedna piąta osób znajdujących się na liście oczekujących. To sugeruje, że konkurencja o tego typu lokale jest duża, a ilość mieszkań komunalnych jest ograniczona w stosunku do liczby osób oczekujących na ich przyznanie.
Czy mieszkanie komunalne można wykupić?
Wykup mieszkania komunalnego przez najemcę jest możliwy zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, jednak podlega określonym warunkom. Ogólne zasady wykupu lokali komunalnych reguluje Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Aby starać się o wykup takiego mieszkania, należy najpierw skonsultować się w urzędzie miasta lub gminy w celu potwierdzenia, czy władze samorządowe planują sprzedaż konkretnego lokalu komunalnego. Jeśli taka możliwość istnieje, najemca musi złożyć stosowny wniosek.
Uwaga! Prawo do wykupu mieszkania komunalnego przysługuje w pierwszej kolejności dotychczasowym najemcom. Kluczowym warunkiem jest niezaleganie z opłatami czynszu.
W sytuacji spełnienia tych warunków, warto zainteresować się tą opcją, ponieważ wykup mieszkania może odbyć się w korzystnej cenie. Wiele gmin chce pozbyć się niektórych mieszkań komunalnych ze względu na ich koszty utrzymania. W związku z tym wiele z nich wprowadziło bonifikaty, oferując bardzo atrakcyjne zniżki na wykup nieruchomości znajdujących się w złym stanie. Mieszkanie komunalne można nabyć już za 15% jego wartości rynkowej.
Wysokość bonifikaty jest ustalana przez samą gminę – może to być procentowa lub kwotowa zniżka na wykup mieszkania komunalnego. Na przykład w Warszawie wynosi ona maksymalnie 70%, a we Wrocławiu może sięgać nawet 98% wartości rynkowej nieruchomości. Warto jednak pamiętać, że w przypadku sprzedaży mieszkania przed upływem 5 lat od wykupu lub wykorzystania go do celów innym niż mieszkaniowe, nabywca może zostać wezwany przez władze samorządowe do zwrotu otrzymanej bonifikaty.
Czy lokal komunalny podlega dziedziczeniu?
Mieszkania komunalne nie mogą być dziedziczone, co ma na celu zapobieżenie sytuacji, w której tego rodzaju lokale mogłyby przejść w posiadanie osób, które nie potrzebują wsparcia socjalnego związanego z tym mieszkaniem. Mieszkanie komunalne jest przydzielane konkretnemu najemcy, który spełnia określone kryteria ustalone przez daną gminę.
Po śmierci głównego najemcy, jego bliscy mają jednak możliwość przedstawienia w urzędzie gminy zaświadczenia o swoich dochodach. Jeżeli spełnią one kryteria przydziału określone przez gminę, będą mogli ubiegać się o możliwość podpisania umowy najmu tego mieszkania komunalnego. To oznacza, że po śmierci głównego najemcy, możliwe jest zainteresowanie urzędu gminy przez osoby z jego bliskiego otoczenia, które chcą kontynuować najem mieszkania komunalnego, pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów ustalonych przez gminę.
Jakie prawa na najemca mieszkania komunalnego?
Najemcy mieszkań komunalnych, mimo że nie są ich właścicielami, posiadają pewne prawa i ochronę, która obejmuje kilka istotnych aspektów:
- Ochrona przed eksmisją – najemcy mieszkań komunalnych są chronieni przed eksmisją, co oznacza, że w przypadku konieczności opuszczenia lokalu komunalnego z powodów niezależnych od nich samych, gmina ma obowiązek zaproponować im lokal zastępczy.
- Prawo do przeprowadzki remontów – jeśli najemca chce wprowadzić zmiany w mieszkaniu komunalnym, takie jak remont czy przebudowa, musi uzyskać na to zgodę w urzędzie gminy. Zazwyczaj nie ma z tym większych problemów, gdyż gminom zależy na podnoszeniu standardu mieszkań dla najemców.
- Zakaz czerpania korzyści majątkowych – najemca nie może czerpać korzyści majątkowych z lokalu komunalnego, na przykład wynajmując część mieszkania za opłatą. To znaczy, że nie ma prawa uzyskiwać korzyści finansowych z lokalu komunalnego poprzez jego komercyjne wykorzystanie.
Te prawa i zasady wynikające z umowy najmu mieszkań komunalnych mają na celu zapewnienie ochrony najemcom, jednocześnie dbając o zachowanie standardów i zgodności z zasadami funkcjonowania tego typu mieszkań.