Co się stanie z majątkiem osoby zmarłej, która nie pozostawiła po sobie testamentu, a jej krewni zmarli wcześniej? Polskie prawo spadkowe zawiera jasne przepisy, które określają, co stanie się z majątkiem spadkodawcy, który nie wyraził ostatniej woli ani nie miał krewnych, którzy mogliby otrzymać jego majątek na mocy prawa o dziedziczeniu ustawowym.
Szerokie grono krewnych – kto z rodziny może otrzymać spadek?
W pierwszej kolejności powiedzmy, w jakim porządku na przysługującą im część spadku mogą otrzymać krewni zmarłego. Grono osób jest tutaj naprawdę szerokie, dlatego w wielu przypadkach udaje się znaleźć krewnego, który ma prawo do dziedziczenia części lub całości majątku zmarłego. Pośród krewnych wyróżniamy trzy grupy spadkobierców ustawowych, które kolejno po sobie otrzymują prawo do dziedziczenia.
- Małżonek i dzieci – otrzymują oni równe części spadku, jednak z założeniem, że małżonek nie może otrzymać mniej niż ¼ całości majątku zmarłego.
- Małżonek i rodzice – małżonkowi przysługuje połowa spadku, a rodzicom równe części pozostałej połowy. W przypadku wcześniejszej śmierci rodziców prawo do dziedziczenia zyskują ich zstępni, czyli rodzeństwo zmarłego.
- Dziadkowie i ich zstępni – w przypadku braku żyjących dzieci, małżonka, rodziców i rodzeństwa prawo do dziedziczenia dostają dziadkowie (równe części spadku) oraz ich zstępni.
Brak krewnych – co się dzieje z majątkiem?
Wymienione wyżej grupy pozwalają dziedziczyć majątek nawet kuzynom i ich dzieciom (trzecia grupa w przypadku śmierci dziadków). Na tej grupie spadkobierców ustawowych kończy się zakres poszukiwania krewnych. Co dzieje się dalej?
Grupa 4 – pasierbowie
Jeśli zmarły był w związku małżeńskim z osobą, która miała dzieci z poprzedniego małżeństwa, wówczas jego pasierbowie zyskują prawo do dziedziczenia jako czwarta grupa spadkobierców ustawowych. Tutaj należy jednak wspomnieć o tym, że prawo spadkowe nie przewiduje ich zstępnych, tzn. dzieci pasierbów. Jeśli zatem pasierb umrze przed śmiercią spadkodawcy, wówczas jego dzieci nie mają już prawa do dziedziczenia. Chyba że śmierć pasierba nastąpi już po otwarciu spadku (moment śmierci spadkodawcy), to wtedy majątek formalnie należy już do nich. Dlatego ich dzieci stają się wtedy spadkobiercami z pierwszej grupy.
Grupa 5 – gmina lub Skarb Państwa
Kiedy zmarły spadkodawca nie miał żyjących krewnych ani pasierbów, wtedy jego majątek zostanie przekazany na rzecz gminy, która była jego ostatnim miejscem zamieszkania. Jeżeli natomiast ostatnie miejsce zamieszkania zmarłego jest niemożliwe do ustalenia lub w chwili śmierci mieszkał on za granicą, wówczas jego majątek przysługuje Skarbowi Państwa.
W tym miejscu należy podkreślić, że gmina lub Skarb Państwa są ostatecznymi spadkobiercami majątku zmarłego i nie mogą zrzec się spadku.
W sprawach spadkowych nierzadko konieczna jest pomoc, jaką niesie adwokat lub radca prawny – Wrocław i okolice dają możliwość skorzystania z pomocy prawnej specjalistów współpracujących z Dolnośląskim Holdingiem Prawnym.
