Ubezwłasnowolnienie całkowite oraz częściowe to instytucje, które w polskim prawie są dopuszczone i dokładnie uregulowane. Ubezwłasnowolnienie stanowi ograniczenie różnego rodzaju praw obywatelskich, a zakres owych ograniczeń wiąże się z rodzajem ubezwłasnowolnienia. Na czym polega ubezwłasnowolnienie całkowite oraz jakie mogą być jego skutki? Podpowiadamy w artykule!
Ubezwłasnowolnienie całkowite – podstawowe informacje
Ubezwłasnowolnienie to stanowi ograniczenie praw danej osoby w sytuacji, w której nie jest ona w stanie świadomie kierować swoim postępowaniem. Dotyczy to w szczególności sytuacji, kiedy jest ona poważnie chora psychicznie lub uzależniona np. od alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych. Ubezwłasnowolnienie całkowite jest możliwe, gdy dana osoba ukończyła 13 lat. W przypadku każdej istotnej decyzji dotyczącej ubezwłasnowolnionego konieczna jest zgoda sądu opiekuńczego.
Z czym wiąże się ubezwłasnowolnienie całkowite?
Tak jak podane to było we wcześniejszej części artykułu – ubezwłasnowolnienie wiąże się z ograniczeniem praw jednostki, Konsekwencjami ubezwłasnowolnienia całkowitego jest to, że:
- osoba całkowicie ubezwłasnowolniona nie może samodzielnie zawierać żadnej umowy, ani dokonać jakiejkolwiek czynności prawnej.
- dla osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie ustanowiony jest opiekun mający za zadanie reprezentować prawa majątkowe (chyba, że dana osoba pozostaje pod władzą rodzicielską).
Kto może zostać ubezwłasnowolniony?
Ubezwłasnowolnić można jedynie osobę fizyczną , która ukończyła trzynasty rok życia (poniżej tego wieku osoba fizyczna nie ma zdolności do czynności prawnych, w związku z tym jej ubezwłasnowolnienie nie miałoby sensu).
Co więcej, wobec osoby, która ukończyła trzynasty rok życia orzec można jedynie ubezwłasnowolnienie całkowite, natomiast wobec osoby pełnoletniej może być orzeczone zarówno ubezwłasnowolnienie całkowite, jak i ubezwłasnowolnienie częściowe – w zależności od przesłanek.
Jak wygląda proces ubezwłasnowolnienia?
W celu ubezwłasnowolnienia innej osoby konieczne jest zgłoszenie się z odpowiednim wnioskiem do sądu okręgowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona. Wnioskodawcą może być małżonek osoby, która ma być ubezwłasnowolniona, krewny w linii prostej, rodzeństwo albo przedstawiciel ustawowy. Możliwość wystąpienia z wnioskiem o ubezwłasnowolnienie ma również Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka oraz, co ciekawe, sama osoba chora.
Decyzja dotycząca tego, czy dana osoba fizyczna zostanie ubezwłasnowolniona, bardzo często uzależniona jest od opinii psychiatry i innych lekarzy, w tym neurologa. Istotna może być również opinia psychologa. Gdy sąd stwierdzi zasadność wniosku i orzeknie o ubezwłasnowolnieniu (całkowitym lub częściowym), przesyła prawomocne postanowienie sądowi opiekuńczemu (sądowi rejonowemu), w celu ustanowienie opiekuna prawnego lub kuratora.
Istotne jest również, że ubezwłasnowolnienie można uchylić. Jest to konieczne szczególnie w sytuacji, kiedy ustały przyczyny będące powodem ubezwłasnowolnienia.
Ubezwłasnowolnienie całkowite – co jeszcze warto wiedzieć?
Ubezwłasnowolnienie całkowite to instytucja wpływająca na wszystkie sfery życia, nawet na życie osobiste czy wolność seksualną. Pamiętać zatem należy, że ubezwłasnowolnienie danej osoby zawsze powinno mieć na celu jej dobro. Oznacza to, że ubezwłasnowolnienie całkowite czy częściowe nie ma na celu łatwiejszego wykonywania obowiązków nad daną osobą, czy zarządzania jej majątkiem. W kwestiach dotyczących ubezwłasnowolnienia warto zwrócić się do doświadczonego adwokata – kancelaria adwokacka z Poznania oferuje w tym zakresie kompleksową pomoc. Aby zapoznać się z obszarem jej działalności kliknij tutaj: https://smadwokaci.pl/.
