Tłumaczenie przysięgłe jest szczególnym rodzajem przekładu treści z języka obcego na język polski lub odwrotnie, którego dokonać może jedynie tłumacz posiadający specjalne uprawnienia. Na czym polega i w jakich sytuacjach wymagane jest tłumaczenie przysięgłe? Czym różni się tłumacz przysięgły od zwykłego?
Tłumaczenia przysięgłe a tłumaczenia zwykłe – jakie są różnice?
W sytuacji, w której dokument podlegający tłumaczeniu ma moc prawną – wymagane jest tłumaczenie przysięgłe. Rolą tłumacza przysięgłego jest wierne oddanie treści dokumentu – tutaj nie ma pola do popuszczania wodzy fantazjom, własnych interpretacji czy ozdobników. Główną rolę gra treść.
Dodatkowo zadaniem tłumacza przysięgłego jest odbicie pieczęci urzędowej i złożenie podpisu pod każdą stroną tłumaczenia uwierzytelnionego – to poświadczenie jego całkowitej zgodności z oryginalnym dokumentem. Sam tłumacz przysięgły ponosi odpowiedzialność zawodową za jakość swojej pracy – jeśli nie jest ona zadowalająca, może nawet stracić uprawnienia do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego. Aby dowiedzieć się więcej o wykonywaniu tłumaczeń przysięgłych, sprawdź ofertę profesjonalnego biura tłumaczeń https://www.language-link.pl/.
Tłumaczenie zwykłe stosowane jest wtedy, gdy dokument nie ma mocy prawnej – jest książką, broszurą, katalogiem, artykułem, instrukcją obsługi, itd. Polega na dokonaniu przekładu z języka polskiego na język obcy lub odwrotnie, ale przekład ten nie musi być dosłowny. W tym przypadku tłumacz zadbać powinien nie tylko o zachowanie sensu, ale także o dobór odpowiednich słów i wyrażeń czy zachowanie kontekstu kulturowego treści.
Kim jest tłumacz przysięgły?
Zawód tłumacza przysięgłego jest zawodem zaufania publicznego i regulowanym Ustawą o zawodzie tłumacza przysięgłego. Aby móc go wykonywać, tłumacz musi znaleźć się na liście tłumaczy przysięgłych. Wpis możliwy jest tylko wtedy, gdy tłumacz zaliczy egzamin państwowy, w czasie którego sprawdzana jest jego znajomość języka obcego – musi być perfekcyjna. Ponad to zawód tłumacza przysięgłego może wykonywać osoba, która:
- ukończyła studia wyższe,
- ma obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z krajów członkowskich UE lub jednego z krajów członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu,
- ma nieograniczoną zdolność do czynności prawnych,
- zna język polski,
- nie była karana za: przestępstwo umyślne lub skarbowe albo za nieumyślne przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu obrotu gospodarczego.
Udzielenie uprawnień do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego leży w kompetencjach Ministra Sprawiedliwości.
Ustawa nakłada na tłumacza przysięgłego nie tylko obowiązek korzystania z pieczęci urzędowej zawierającej imię i nazwisko tłumacza, ale również jego numer na liście tłumaczy przysięgłych. Tłumacz przysięgły ma obowiązek odnotować każde tłumaczenie w tak zwanym repertorium.
Nieco inaczej wygląda ścieżka zawodowa i odpowiedzialność tłumacza zwykłego. Jego obowiązkiem jest perfekcyjnie znać język obcy i ojczysty. I właściwie każdy, kto wymóg ten spełnia, może oferować tłumaczenia zwykłe swoim klientom. Nie ma on obowiązku zdawania egzaminu ani też prawa korzystania z pieczęci czy dokonywania wpisu do repertorium.
W kwestii odpowiedzialności za poprawność tłumaczenia także jest różnica – tłumacz zwykły odpowiada za błędy jedynie przed swoim klientem, który może zrezygnować z jego usług. Na tym jednak koniec.
Kiedy potrzebne jest tłumaczenie przysięgłe?
Tłumaczenie uwierzytelnione wymagane jest więc w sytuacjach, gdy tłumaczeniu z języka obcego na język polski podlegają następujące dokumenty:
- akty stanu cywilnego – urodzenia, małżeństwa, zgonu, i in.,
- pisma sądowe,
- zaświadczenia, np. lekarskie,
- świadectwa (szkolne, świadectwa pracy),
- dowody osobiste,
- prawo jazdy,
- dyplomy,
- umowy,
- dokumenty rejestracyjne pojazdów,
- pełnomocnictwa,
- akty notarialne,
- polisy ubezpieczeniowe,
- dokumenty medyczne,
- i inne.
Warto pamiętać, że również tłumaczenia ustne mogą być tłumaczeniami przysięgłymi. Taki przekład należy zrealizować w przypadku, gdy tłumaczona jest wypowiedź pociągająca za sobą skutki prawne, mająca charakter urzędowy. Może to być na przykład komunikacja w czasie zawierania małżeństwa w Urzędzie Stanu Cywilnego, odczytanie aktu notarialnego w kancelarii notarialnej, egzamin teoretyczny na prawo jazdy czy wreszcie składanie zeznań przed instytucją publiczną. Gdy więc osoba występująca przed tymi instytucjami nie zna języka polskiego, wymagane jest tłumaczenie przysięgłe ustne jej wypowiedzi.
Tłumaczenie poświadczone, czyli przysięgłe, to rodzaj tłumaczenia, który stosowany jest w przypadku dokumentów posiadających moc prawną – i tylko takie tłumaczenia uznawane są przez instytucje publiczne czy administracyjne. Warto to wiedzieć, aby zlecić odpowiednim specjalistom tłumaczenia konkretnych dokumentów – inaczej możemy stracić czas i pieniądze.