Przerwa w pracy. Ile czasu wolnego przysługuje pracownikowi?

Osoba, która jest zatrudniona w oparciu o umowę o pracę, ma prawo do przerwy w trakcie wykonywania swoich obowiązków służbowych. Ile wynosi taka przerwa? Czy czas pracy ma jakieś znaczenie?

Przerwa na posiłek w pracy, przerwa śniadaniowa

Jeżeli wymiar czasu pracy wynosi minimum 6 godzin dziennie, to zatrudniony pracownik ma prawo do 15-minutowej przerwy na posiłek. Przerwę tę można inaczej nazwać śniadaniową. Nie ma jednak znaczenia czy owy posiłek będzie śniadaniem czy też obiadem. Jest to zwyczajnie czas na posilenie się. Pracodawca może wydłużyć czas przerwy śniadaniowej.

Co w przypadku gdy czas pracy wynosi więcej niż 6 godzin? Kodeks Pracy mówi jedynie o minimalnym czasie pracy, w którym pracownikowi przysługuje prawo do przerwy śniadaniowej. W związku z tym od strony prawnej nie ma znaczenia czy pracownik wykonuje swoje obowiązki przez 8, 10 czy 12 godzin dziennie. Należy mu się 15 minut przerwy, chyba że jego pracodawca zdecyduje inaczej i przedłuży ten okres.

Przerwa na lunch w czasie pracy

Niekiedy w zagranicznych produkcjach filmowych można zauważyć, że pracownicy robią przerwę na tzw. lunch. Idą lub wyjeżdżają do miasta i zamawiają jedzenie w restauracji. To z pewnością nie zajmuje tylko 15 minut. Pojawia się więc pytanie, czy przerwa na lunch jest wliczana w czas pracy? I jak to przekłada się na nasze polskie realia?

O dziwo nie odstajemy obyczajami od zachodnich standardów. Nie znaczy to jednak, że jest to na porządku dziennym w większości firm czy korporacji na polskim rynku. Zgodnie z Kodeksem Pracy a konkretnie art. 141 §1, pracodawca ma prawo wprowadzić jedną, maksymalnie 60 minutową przerwę, niewliczaną do czasu pracy. Naturalnie przerwa ta może być krótsza lub łączyć się z 15-minutową przerwą śniadaniową. W rzeczywistości niewiele firm decyduje się na takie rozwiązanie i to z wielu powodów.

Przerwy w pracy przy komputerze

Pracownicy wykonujący swoje obowiązki przed komputerem, mają prawo do dodatkowych przerw, aczkolwiek wszystko zależy od przydzielonych im obowiązków. Wszystkie zasady określa Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.

Zgodnie z powyższym rozporządzeniem, pracownik wykonujący pracę przy komputerze może liczyć na 5 minut przerwy po każdej godzinie pracy. Jest to przerwa wliczana do czasu pracy. Tu jednak należy zwrócić uwagę na dwie kwestie. Jeżeli obowiązki pracownika skupiają się wyłącznie na obsłudze komputera, to 5-minutowa przerwa może zostać dowolnie wykorzystana przez pracownika.

Jeżeli natomiast pracownik ma możliwość wykonywania pracy mieszanej tj. innej niż obsługa komputera, to pracodawca może zdecydować aby przez te 5 minut zajmował się innymi obowiązkami. Co ważne, przerwy te nie mogą się łączyć. Przykładowo jeżeli praca przed ekranem monitora trwa 8 godzin, to pracownik nie może zsumować wszystkich przerw i zrobić sobie 40-minutowego odpoczynku.

źródło zdjęcia: pl.freepik.com