Idealna praca powinna być dobrze płatna, szanować prawa pracownika i tolerować jego poglądy. Każdy pracownik ma swoje indywidualne oczekiwania, ale większość z nas zgodzi się z jednym. W pracy trzeba się czuć po prostu dobrze. Czasy jednak szybko się zmieniają, rosną wymagania pracodawców i pracowników przez co nie trudno o napięte relacje lub zwyczajny mobbing w pracy. Tylko co to właściwie jest?
Mobbing w pracy – definicja
Kodeks pracy przedstawia mobbing jako działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.
Jak rozpoznać mobbing w miejscu pracy?
Mobbing w miejscu pracy to poważny problem, który może objawiać się na wiele sposobów. Pracownik może doświadczać ciągłego krytykowania, pomówień, oszczerstw, a nawet izolacji społecznej. Może to obejmować również niesprawiedliwe traktowanie, takie jak przypisywanie nadmiernych obowiązków, celowe pomijanie przy awansach czy nagrodach, a także niewłaściwe komentarze na temat wyglądu, zachowania czy prywatnego życia pracownika.
Dodatkowo, ofiary mobbingu często doświadczają negatywnych skutków zdrowotnych, zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Mogą to być problemy ze snem, lęki, depresja, a nawet objawy stresu pourazowego. Wiele osób doświadczających mobbingu w pracy odczuwa również spadek motywacji i zaangażowania w swoją pracę, co może prowadzić do spadku wydajności i satysfakcji z pracy. Pamiętaj, że mobbing w pracy jest nieakceptowalny i każdy ma prawo do szacunku i godności w miejscu pracy.
Mobbing w miejscu pracy może doprowadzić do poważnego rozstroju zdrowia pracownika – w tym bezsenności, objawów lękowych czy depresji.
Warto zauważyć, że problem mobbingu w największym stopniu dotyka ludzi w wieku 18-24 lat – ponad połowa z nich padła ofiarami mobbingu. Co więcej, odsetek mężczyzn, którzy w ciągu ostatnich 6 miesięcy doświadczyli mobbingu, wzrósł z 43,5% w 2022 roku do 46,2% w 2023 roku.
Najczęściej doświadczanymi formami mobbingu były: otrzymywanie bezsensownych zadań (10,3%), bycie obiektem obmawiania i plotek (9,8%), dostawanie sprzecznych poleceń (9,6%), padanie ofiarą komentarzy świadczących o zazdrości lub zawiści (9%) oraz doświadczanie krzyku, przekleństw i wyzwisk (8,4%).
źródło: samorzad.pap.pl
Mobbing w pracy – gdzie zgłosić nadużycie?
Osoby poszkodowane na skutek mobbingu, mają prawo zgłosić swoje podejrzenia do organów ścigania. Czy warto podjąć się takich działań? Z jednej strony trzeba powiedzieć, że każdy proceder nękania czy poniżania pracownika należy ukrócić. Z drugiej strony jednak trzeba zrozumieć sytuację poszkodowanego. Nie każdy ma siłę i czas uczestniczyć w długim procesie sądowym, nie mówiąc o ewentualnych kosztach.
Gdzie więc zgłosić podejrzenie o stosowaniu mobbingu? Jeżeli czynów tych dopuszcza się bezpośredni przełożony lub współpracownik, to w pierwszej kolejności należy zwrócić się do swojego pracodawcy. Sytuacje bywają różne. Niekiedy prezes firmy nie ma pojęcia o problemach w zespole, a zgłoszenie takiej sytuacji nie powinno zostać zignorowane. W końcu problem ten nie odbija się wyłącznie na samopoczuciu pracowników, ale również na ogólnej kondycji firmy. Co innego gdy prezes doskonale wie o zabronionych praktykach stosowanych przez swoich pracowników lub co gorsza sam je stosuje.
Jeżeli sytuacja jest na tyle napięta, że oficjalne zgłoszenie mobbingu do prezesa nie przynosi rezultatów, to możliwości jest tak na prawdę kilka. W pierwszej kolejności o zaistniałej sytuacji należy powiadomić Państwową Inspekcję Pracy. Personalia osoby, która dokonała zgłoszenia nie zostaną ujawnione. Innym rozwiązaniem jest zgłoszenie mobbingu do Sądu Pracy. Należy przy tym załączyć ewentualne dowody na niewłaściwe traktowanie, np. nagrania z rozmów czy zeznania świadków. Zgłoszenie o możliwości popełnienia przestępstwa można zgłosić w najbliższym komisariacie policji.
Kara za mobbing w miejscu pracy
Pracownik, który ma dowody świadczące o zjawisku mobbingu w miejscu pracy, może oskarżyć swojego oprawcę w powództwie cywilnym. Za mobbing może grozić mu do 2 lat pozbawienia wolności lub grzywna.
Warto również pamiętać, że poszkodowani mogą liczyć na dwa główne świadczenia, w ramach rekompensaty za poniesione straty materialne i osobowe. Jeżeli na skutek mobbingu doszło do obrażeń ciała (co zdarza się rzadko), a idąc dalej pojawiły się koszty leczenia, to poszkodowanemu przysługuje zwrot wszystkich pieniędzy.
Innym świadczeniem jest zadośćuczynienie, które dotyczy wyłącznie szkód osobowych (moralnych). O ile kwotę odszkodowania można obliczyć, tak wysokość zadośćuczynienia będzie zależna od wielu czynników. Sądy ustalają wysokość zadośćuczynienia za mobbing na zasadach bardzo indywidualnych. Biorą pod uwagę rozmiar doznanych krzywd oraz ich wpływ na dalsze funkcjonowanie pokrzywdzonego przez mobbing.
Jak reagować na mobbing w pracy?
Jeśli doświadczasz mobbingu w miejscu pracy, najważniejsze jest, aby nie ignorować sytuacji i podjąć działania. Pierwszym krokiem powinno być dokumentowanie incydentów, w tym daty, czasu, miejsca, osób zaangażowanych i świadków. Następnie powinieneś porozmawiać o sytuacji z zaufanym kolegą lub przełożonym. Jeśli to nie przyniesie rezultatów, możesz zgłosić problem do działu HR lub zewnętrznej instytucji, takiej jak inspekcja pracy. Pamiętaj, że masz prawo do szacunku i godności w miejscu pracy, a mobbing jest nieakceptowalny.
Sprawdź również:
- czym są żółte papiery
- jak uzyskać becikowe
- jak wygląda zmiana nazwiska
źródło zdjęcia: pl.freepik.com