Śmierć bliskiej osoby to trudny czas, a sprawy spadkowe mogą dodatkowo przysporzyć stresu. Wiesz zapewne, że po otwarciu spadku, czyli po śmierci spadkodawcy, trzeba potwierdzić swoje prawa do spadku. Możesz to zrobić na dwa sposoby: przez sąd lub u notariusza. Postępowanie sądowe może ciągnąć się latami i generować wysokie koszty, dlatego coraz więcej osób wybiera prostszą i szybszą drogę – akt poświadczenia dziedziczenia u notariusza.
Co to jest akt poświadczenia dziedziczenia?
W skrócie, to dokument, który potwierdza, kto dziedziczy po zmarłym i w jakich częściach. Sporządza go notariusz, a jego moc prawna jest taka sama jak postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku. Akt poświadczenia dziedziczenia obejmuje zarówno dziedziczenie ustawowe (zgodne z przepisami prawa), jak i testamentowe (zgodne z wolą spadkodawcy wyrażoną w testamencie). Pamiętaj jednak, że akt ten nie może być sporządzony, jeśli spadkodawca zostawił testament ustny.
Kiedy warto wybrać akt poświadczenia dziedziczenia?
Przede wszystkim wtedy, gdy zależy Ci na czasie i chcesz uniknąć długiego i kosztownego postępowania sądowego. To rozwiązanie idealne, gdy wszyscy spadkobiercy są zgodni co do podziału spadku. Warto jednak pamiętać, że do sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia potrzebna jest zgoda wszystkich spadkobierców. Jeśli choć jedna osoba się sprzeciwia, sprawa musi trafić do sądu.
Jak przebiega procedura sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia?
Zastanawiasz się pewnie, jak wygląda cała procedura? To prostsze niż myślisz. Zaczyna się od umówienia wizyty u notariusza. W wyznaczonym terminie wszyscy spadkobiercy muszą stawić się u notariusza. To ważne, ponieważ każdy z nich musi złożyć odpowiednie oświadczenia.
Podczas spotkania notariusz spisuje tzw. protokół dziedziczenia. To dokument, w którym zawarte są najważniejsze informacje dotyczące spadku, takie jak dane spadkodawcy, spadkobierców, informacje o testamencie (jeśli był sporządzony), a także oświadczenia spadkobierców dotyczące przyjęcia lub odrzucenia spadku.
Oprócz tego notariusz musi dokładnie sprawdzić wszystkie dokumenty związane ze spadkiem. Będą to przede wszystkim akty zgonu i akty stanu cywilnego wszystkich osób, które mogą dziedziczyć. Mogą to być również inne dokumenty, takie jak wyrok rozwodowy spadkodawcy, jeśli taki miał miejsce.
Po dokładnym sprawdzeniu wszystkich informacji i dokumentów, notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia. Ten dokument jest oficjalnym potwierdzeniem waszych praw do spadku i ma taką samą moc prawną jak postanowienie sądu.
Co dzieje się po sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia?
Po podpisaniu aktu poświadczenia dziedziczenia przez wszystkie strony, notariusz ma jeszcze jedno ważne zadanie. Musi dokonać wpisu do Rejestru Spadkowego. To elektroniczna baza danych, w której gromadzone są informacje o wszystkich spadkach. Dzięki temu wpisowi każdy może sprawdzić, kto jest spadkobiercą i jakie ma prawa do spadku.
Akt poświadczenia dziedziczenia – podsumowanie
Jak widzisz, akt poświadczenia dziedziczenia to wygodna i szybka alternatywa dla postępowania sądowego. Jeśli wszyscy spadkobiercy są zgodni, to najlepszy sposób na załatwienie formalności spadkowych bez zbędnych nerwów i kosztów. Pamiętaj jednak, że akt poświadczenia dziedziczenia nie jest możliwy w przypadku testamentów szczególnych oraz gdy istnieje spór między spadkobiercami. W takich sytuacjach konieczne będzie udanie się do sądu.