Ekwiwalent pieniężny przysługuje pracownikowi za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w przypadku wygaśnięcia umowy o pracę lub jej rozwiązania. Aby osoba zatrudniona mogła liczyć na tego rodzaju zapłatę, muszą zostać spełnione pewne warunki. Kiedy zatem ekwiwalent się należy, a w jakich okolicznościach pracodawca ma prawo odmówić wypłacenia pieniędzy?
Płatny i nieprzerwany urlop wypoczynkowy to jedno z podstawowych praw każdej osoby zatrudnionej na mocy umowy o pracę, umowy powołania, umowy wyboru i umowy mianowania. Pracownik nie może się zrzec tego przywileju lub oddać go komuś innemu. Wedle obowiązujących przepisów urlop musi zostać wykorzystany w naturze, czyli inaczej rzecz ujmując – jako faktyczny odpoczynek od wykonywania obowiązków zawodowych. Wszystko po to, by pracownik mógł zregenerować siły i chociażby zmniejszyć ryzyko wystąpienia tzw. wypalenia. Zdarza się jednak, że pracownik w danym roku nie zdążył wybrać wszystkich przysługujących mu dni przed rozwiązaniem umowy z pracodawcą lub przed jej wygaśnięciem. W takiej sytuacji zatrudniony powinien otrzymać ekwiwalent pieniężny.
Wypłata ekwiwalentu za niewykorzystany urlop
Ekwiwalent może zostać wypłacony pracownikowi wtedy, jeśli nie może on skorzystać z urlopu w sposób naturalny. Co to oznacza? Osoba zatrudniona nie ma możliwości zrzec się z odpoczynku od pracy na rzecz ewentualnej zapłaty. Ponadto, ekwiwalent należy się wówczas, gdy urlop nie został wybrany i nie dojdzie do tego w przyszłości, gdyż umowa między zatrudnionym a pracodawcą została rozwiązana bądź doszło do jej wygaśnięcia. Pracownik nie ma prawa zrzec się z przyznanych mu z tego tytułu pieniędzy.
Przyczyny niewykorzystania urlopu
Wypłata ekwiwalentu nie jest uzależniona od tego, z jakiego powodu pracownik nie zdołał wykorzystać należnego mu urlopu wypoczynkowego. Co więcej – pieniądze muszą zostać przyznane osobie zatrudnionej również wtedy, gdy urlop nie mógł być wybrany w trakcie okresu wypowiedzenia.
Ile wynosi ekwiwalent za urlop?
Ekwiwalent oblicza się przy użyciu tzw. współczynnika, który jest wartością stałą dla danego roku kalendarzowego. Pracownik nabywa prawo do ekwiwalentu w dniu wygaśnięcia lub rozwiązania umowy o pracę i stosowany jest wskaźnik dotyczący roku, w którym to prawo nabył. Pieniądze powinny trafić do danej osoby w ostatnim dniu zatrudnienia.
Współczynnik urlopowy dla pełnego etatu w 2021 roku wynosi 21,00. Obliczenie ekwiwalentu wygląda więc następująco:
- ekwiwalent za dzień: pensja brutto/21,00
- ekwiwalent za godzinę: ekwiwalent dzienny/8
- ekwiwalent za 5 dni niewykorzystanego urlopu (40 godzin): ekwiwalent za godzinę x 40.
Ile wynosi współczynnik dla osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze?
- dla 3/4 etatu 15,75
- dla 1/2 etatu 10,50
- dla 1/3 etatu 7,00
- dla 1/4 etatu 5,25
Kiedy pracodawca może nie wypłacić ekwiwalentu?
Ekwiwalent może zostać niezapłacony, jeśli strony dojdą do porozumienia o wykorzystaniu urlopu w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą. Tu jednak ważne jest, że „przeniesienie” urlopu może nastąpić tylko wtedy, gdy wspomniane umowy są zawierane bezpośrednio po sobie. W każdym innym przypadku wypłata ekwiwalentu jest obowiązkowa.
Wsparcie merytoryczne: Prawo pracy Wrocław
