Jak odkamienić czajnik i ekspres do kawy? Domowe sposoby

Często korzystanie z czajnika elektrycznego lub ekspresu do kawy, powoduje osadzanie się w jego wnętrzu kamienia. Jest to zjawisko pod wieloma względami niekorzystne dla tego typu sprzętu AGD. Osad z kamienia potrafi zmniejszyć wydajność grzewczą urządzenia nawet o 30%. To całkiem sporo, dlatego też tak istotne jest regularne odkamienianie czajnika i ekspresu do kawy. Pozostaje tylko pytanie, jak się za to zabrać? Okazuje się, że sposobów jest co najmniej kilka i co ważne – nie kosztują majątku!

Dlaczego w czajniku osadza się kamień?

Za odkładający się kamień odpowiada nic innego, jak skład gotowanej wody. Woda kranowa zazwyczaj zawiera pewną ilość związków wodorowęglanowych wapnia i magnezu, które pod wpływem wysokich temperatur przekształcają się w biały i nieestetyczny osad, pojawiający się na ściankach czajnika elektrycznego, żelazka i innych tego typu urządzeń.

Jak rozpoznać osad z kamienia? Jest on widoczny dopiero po kilkukrotnym nawarstwieniu na powierzchniach grzewczych wewnątrz czajnika lub ekspresu. Osad rozpoznamy po tym, że wcześniej błyszcząca powierzchnia dna czajnika, jego grzałki lub ścianek, staje się szara i matowa. W dodatku warstwa kamienia jest bardzo trudna do usunięcia tradycyjnymi sposobami mechanicznymi. Stanowczo odradzamy korzystanie z różnego rodzaju drutek czy zmywaków. Nie dość, że możemy porysować powierzchnię grzewczą, to w dodatku możemy nanieść na nią włosy, nitki lub inne komponenty wchodzące w skład czyścidła.

Najskuteczniejszą formą pozbycia się kamienia pozostaje działanie środkami chemicznymi – w tym całkowicie naturalnymi. Niemal wszystkie metody są błyskawiczne i potrafią usunąć warstwę kamienia w zaledwie kilka lub kilkadziesiąt minut. Może jednak pojawiać się pytanie, dlaczego w ogóle warto odkamieniać urządzenia grzewcze?

Dlaczego należy odkamieniać urządzenia AGD?

Odkładający się kamień nie zaszkodzi naszemu zdrowiu, ale dla urządzeń AGD bywa on wręcz zabójczy – często jest powodem wolniejszej i głośniejszej pracy urządzenia, a to niestety nie wszystko. Nieregularne odkamienianie lub całkowity jego brak, może być przyczyną trwałych uszkodzeń, których nie obejmuje gwarancja producenta.

Osad z kamienia zmniejsza wydajność cieplną urządzenia. O ile grzałka sama w sobie dalej będzie dysponować taką samą mocą i nie zmieni się pobór energii elektrycznej, tak przepływ ciepła do wody zostaje zaburzony. W konsekwencji czajnik czy ekspres do kawy musi pracować dłużej, aby zagrzać tę samą ilość wody, a to przekłada się na większy pobór energii elektrycznej.

Do tego wszystkiego należy dodać nieestetyczny wygląd wnętrza urządzenia. Wraz z nagromadzeniem kamienia, woda może również nabierać charakterystycznego, metalicznego posmaku. Finalnie, warstwa kamienia może na skutek gotowania wody odrywać się w niewielkich ilościach, tworząc na powierzchni wody pływające cząstki. Przyrządzona na takiej wodzie herbata, z pewnością nie będzie wyglądać zachęcająco. W końcu nikt nie chce, aby w przygotowanym napoju pływały jakieś resztki.

Jak odkamienić czajnik?

Sposobów aby skutecznie odkamienić czajnik bezprzewodowy jest bardzo wiele. Do najpopularniejszych z nich zalicza się odkamienianie przy pomocy octu oraz kwasku cytrynowego. Są to metody sprawdzone i co najważniejsze – nie wymagają użycia sztucznej chemii. W dodatku są bardzo skuteczne i kosztują dosłownie grosze. Dla bardziej ciekawskich, istnieje także możliwość usuwania osadu z kamienia przy pomocy coca-coli. Sprawdźmy zatem wszystkie sposoby na pozbycie się osadu z czajnika.

Odkamienianie czajnika octem

Ta metoda sprawdzi się najlepiej przy dużym nawarstwieniu osadu. Wystarczy, że wymieszasz dowolny ocet z wodą w proporcjach 2:1 (szklanka octu i pół szklanki wody) i tak przygotowany roztwór zagotujesz, a następnie odstawisz na około godzinę. W przypadku przeciętnej wielkości czajnika wystarczy pół szklanki octu i pół szklanki wody. Pamiętajmy, że osad gromadzi się głównie w dolnych partiach czajnika i taka ilość środka odkamieniającego powinna w zupełności wystarczyć. Niemniej jednak jeżeli warstwa kamienia sięga wyżej, wtedy rzecz jasna należy wypełnić czajnik większą ilością octu oraz wody.

Niestety ocet pozostawia charakterystyczny, drażniący zapach, dlatego po zakończeniu odkamieniania należy jeszcze kilkukrotnie przegotować w urządzeniu czystą wodę. W zależności od poziomu zalania czajnika, może wystarczyć jedno lub kilka przepłukań. Żeby jednak nie marnować przegotowanej wody, można ją wykorzystać do innych celów, niekoniecznie spożywczych.

Co ciekawe, woda z octem sprawdzi się również w wielu innych domowych zastosowaniach, np. podczas odkamieniania prysznica, armatury łazienkowej, kranu czy usuwania osadu z kabiny prysznicowej. Poza tym woda z octem posiada właściwości odkażające. Poza tym przy pomocy octu można odkamienić chociażby żelazko, kuchenkę mikrofalową czy nawet pralkę.

Uwaga! Pamiętaj, aby zawsze trzymać się zakładanych proporcji 2:1. Jeżeli octu będzie o wiele więcej niż wody, wtedy mieszanka może niekorzystnie wpłynąć na gumowe i plastikowe elementy czajnika. W wielu sytuacjach wystarczy mniejsze stężenie octu w roztworze.

Odkamienianie czajnika kwaskiem cytrynowym

Proces odkamieniania kwaskiem cytrynowym przebiega w podobny sposób, jak w przypadku octu. Zalej czajnik do pełna wodą i wsyp do niej ok. 5 łyżek kwasku cytrynowego. Następnie całość zagotuj. Dla lepszego efektu warto taki roztwór pozostawić w czajniku nawet na kilka godzin. Rozwiązanie to niestety nie sprawdzi się w przypadku większych zabrudzeń, ale kwasek w przeciwieństwie do octu, nie pozostawia żadnego zapachu.

Zamiennie do kwasku cytrynowego, możesz zastosować sok z cytryny, ponieważ wykazuje on podobną skuteczność. W tym celu wystarczy, że wlejesz do czajnik szklankę soku z cytryny i zostawisz tak na ok. godzinę. Co ciekawe, skórką cytryny możesz również wyczyścić ścianki naczynia. To również pożyteczny sposób, aby w pełni wykorzystać zużyty owoc.

Odkamienianie czajnika sodą oczyszczoną

Ten sposób zdecydowanie wyróżnia się na tle pozostałych, ponieważ nie wymaga gotowania – soda oczyszczona silnie się pieni, a dodatkowo działa błyskawicznie. Wystarczy wsypać około dwie łyżki sody oczyszczonej do czajnika i zalać go wodą. Wystarczy 15 minut aby roztwór szybko uporał się z zalegającą warstwą kamienia. Niestety podobnie jak w przypadku octu, soda oczyszczona również pozostawia po sobie dość charakterystyczny zapach. Pamiętajmy, aby na końcu dobrze przepłukać urządzenie. Można również przyrządzić gorący roztwór sody oraz wody i przelać go do czajnika.

Odkamienianie coca-colą

Ciekawą alternatywą może być zastosowanie coca-coli jako środka odkamieniającego. Skład tego popularnego napoju sprawia, że może on poradzić sobie z niewielkimi osadami mineralnymi wewnątrz czajnika, aczkolwiek nie należy spodziewać się bardzo widocznych efektów. Aby odkamienić czajnik przy pomocy coca-coli, wystarczy przygotować mieszankę coli z wodą i całość zagotować. W celu uzyskania lepszego efektu, do tak sporządzonej mikstury można dodać nieco sody oczyszczonej. Przypominamy jednak, że nie jest to wysoce skuteczna metoda i znalazła się tutaj bardziej jako ciekawostka.

Jak często odkamieniać czajnik bezprzewodowy?

Ogólnie przyjęło się, że odkamienianie czajnika należy wykonać przynajmniej raz na dwa miesiące. Jest to jednak liczba orientacyjna, dlatego najważniejsza w tym przypadku będzie regularność. Oczywiście im częściej korzystamy z czajnika, tym częściej należy go odkamieniać.

Aby nieco zminimalizować ryzyko osiadania kamienia, warto w pełni wykorzystać zalegającą w nim wodę. Kłania się tutaj kolejna zasada, aby gotować w czajniku dokładnie taką ilość wody, która jest nam w danym momencie potrzebna. Nie tylko zminimalizuje to ryzyko osadzania kamienia w wyższych częściach czajnika, ale również nieco zmniejszy nasz rachunek za energię elektryczną.

Zobacz również: Ile prądu pobiera czajnik elektryczny? Ile to kosztuje na miesiąc?

Jak odkamienić ekspres do kawy?

Procedura odkamieniania ekspresu do kawy przypomina nieco proces parzenia w nim kawy. W pierwszej kolejności przepłucz pojemnik na wodę i uzupełnij go środkiem odkamieniającym. Następnie uruchom ekspres, tak jak w przypadku parzenia w nim kawy (oczywiście bez filtra i kawy). Pozwól, aby urządzenie pobrało całą wodę z pojemnika, a następnie dobrze przepłucz zarówno pojemnik, jak i dzbanek z przelaną wodą. Warto 2-3 przepłukać ekspres poprzez ponowne nalanie wody do pojemnika i uruchomienia go. Ma to na celu wypłukanie resztek odkamieniacza ze wszystkich ciągów wodnych wewnątrz urządzenia.

Odkamienianie ekspresu do kawy jest bardzo ważną czynnością, ponieważ osad z kamienia wpływa nie tylko na czas przygotowania kawy, ale również jej smak.

Jak często odkamieniać ekspres do kawy?

Częstotliwość odkamieniania w nowszych ekspresach ustalana jest automatycznie i nie wymaga kontrolowania. Jeżeli jednak urządzenie nie posiada takiej funkcjonalności, wtedy warto trzymać się terminów nadanych przez producenta – te na pewno znajdziemy w instrukcji użytkowania dołączonej do sprzętu. Za optymalne uznaje się odkamienianie ekspresu co 200 lub 300 porcji zrobionej kawy.

Czym odkamieniać ekspres do kawy?

Podobnie jak w przypadku czajnika, można zastosować kwasek cytrynowy lub ocet, aczkolwiek producenci najczęściej wskazują właściwy sposób oraz rekomendowany środek do odkamieniania urządzenia. Najpopularniejsze są odkamieniacze w płynie lub w proszku, a także specjalne tabletki do czyszczenia. Stosowanie rekomendowanych środków pozwoli na bezpieczne i skuteczne usunięcie kamienia z ekspresu.

Czym jest odkamieniacz?

Odkamieniacz to specjalny środek chemiczny, który pozwala szybko pozbyć się osadu z kamienia. Typowy odkamieniacz zawiera w sobie kwas amidosulfonowy (sulfaminowy) oraz kwas cytrynowy w różnych proporcjach. Zaletą stosowania gotowych odkamieniaczy jest przede wszystkim ich wysoka skuteczność i szybkość działania. Tego typu środki uporają się z nawet najgorszymi osadami z kamienia. Typowy odkamieniacz, który wystarczy na kilka przepłukań kosztuje bardzo niewiele, najczęściej kilka złotych. To sprawia, że koszty odkamieniania urządzeń AGD z ich wykorzystaniem są nie tylko szybkie i skuteczne, ale również i niedrogie.

Jak używać odkamieniacza?

Proszek należy rozpuścić zgodnie z instrukcją znajdującą się na opakowaniu. Najczęściej wystarczą 1-2 łyżeczki, aby odkamienić przeciętnej wielkości czajnik (w razie braku widocznych efektów, zawsze można dosypać kolejne porcje odkamieniacza). Proszek rozpuszczamy w wodzie, najlepiej ciepłej. Najczęściej producent zaleca, aby po rozpuszczeniu proszku, całość zagotować i odstawić na ok. 10–15 minut. W rzeczywistości wystarczy dosłownie kilka minut, aby cały osad z kamienia został rozpuszczony i w dodatku wcale nie trzeba zagotowywać wody.

Trzeba tylko pamiętać o dwóch rzeczach. Mianowicie po wszystkim czajnik należy solidnie przepłukać bieżącą wodą. Druga sprawa to fakt, że odkamieniacz przy kontakcie z osadem zaczyna mocno buzować. Jednocześnie pojawiają się duszące opary, przez co odkamienianie czajnika najlepiej przeprowadzać z zamkniętą pokrywą.

Jak zapobiegać osadzaniu się kamienia?

Jeszcze do niedawna jedynym sposobem na uniknięcie osadu w urządzeniach AGD było jego regularne usuwanie. Na szczęście nowoczesne przyrządy, których działanie związane jest ze zużyciem wody, zazwyczaj posiadają specjalne wkłady antywapienne lub antyosadowe, dzięki którym można nawet całkowicie uniknąć konieczności odkamieniania.

W przypadku żelazek na parę zaleca się stosowanie specjalnej wody demineralizowanej, która pozbawiona jest jakichkolwiek związków mineralnych. Rzecz jasna nic nie stoi na przeszkodzie, aby tego rodzaju wodę stosować również do gotowania w czajniku bezprzewodowym. Przeszkodą jednak będzie cena, która najczęściej waha się w granicach 1–2 zł za litr wody demineralizowanej. Jeszcze innym rozwiązaniem może okazać się montaż specjalnych filtrów oczyszczających, które podłącza się bezpośrednio pod kuchenny kran.

Niemniej jednak z uwagi na wszystkie te czynniki i fakt, że woda zawierająca związki mineralne jest zwyczajnie lepsza dla naszego zdrowia, o wiele korzystniejsze wydaje się bieżące odkamienianie urządzeń AGD niż szukanie różnorakich sposobów zapobiegawczych.

Podsumowanie

Osad z kamienia w urządzeniach AGD jest wysoce niepożądany. Nie dość, że spowalnia proces podgrzewania wody, to w dodatku przekłada się na zwiększone zużycie energii elektrycznej. Jednocześnie może on wpływać na ogólną jakość i smak wody, co dla wielu osób stanowić będzie poważny mankament. Dlatego też, tak istotne jest regularnie odkamienianie czajników i ekspresów do kawy. Jak widać, nie jest to w ogóle skomplikowane i co najważniejsze – kosztuje dosłownie grosze! Jeżeli jednak zależy nam na błyskawicznym tempie, wtedy warto sięgnąć po dedykowane środki czyszczące, czyli tzw, odkamieniacze.