Jeśli jesteś rodzicem lub opiekunem prawnym dziecka i planujesz skorzystać z urlopu wychowawczego, być może zastanawiasz się nad możliwością uzyskania dodatkowego wsparcia finansowego. W tym artykule wyjaśnimy, czym jest zasiłek wychowawczy, kto może się o niego ubiegać oraz jakie są warunki jego przyznawania.
Czym jest zasiłek wychowawczy?
Zasiłek wychowawczy to dodatkowe świadczenie finansowe, które możesz otrzymać w czasie korzystania z urlopu wychowawczego. Warto podkreślić, że sam urlop wychowawczy jest bezpłatny – nie otrzymujesz w tym czasie wynagrodzenia ani zasiłku od pracodawcy.
Zasiłek wychowawczy stanowi natomiast dodatek do zasiłku rodzinnego, który ma na celu wsparcie rodziców lub opiekunów w okresie sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Pamiętaj, że te dwa pojęcia – urlop wychowawczy i zasiłek wychowawczy – często bywają mylone, ale nie są tym samym.
Urlop wychowawczy to przerwa w pracy, podczas której możesz zajmować się dzieckiem, natomiast zasiłek wychowawczy to dodatkowe wsparcie finansowe, o które możesz się ubiegać w tym czasie.
Kto może ubiegać się o zasiłek wychowawczy?
O zasiłek wychowawczy możesz się ubiegać, jeśli spełniasz kilka kluczowych warunków. Przede wszystkim, musisz być osobą uprawnioną do pobierania zasiłku rodzinnego. Oznacza to, że Twoja rodzina musi spełniać określone kryterium dochodowe.
Obecnie, przeciętny miesięczny dochód na osobę w Twojej rodzinie nie może przekraczać 674 zł. Jeśli wychowujesz dziecko z niepełnosprawnością, próg ten jest nieco wyższy i wynosi 764 zł. Ponadto, o zasiłek wychowawczy mogą starać się matka lub ojciec dziecka, a także opiekun prawny lub faktyczny, który sprawuje nad dzieckiem realną opiekę.
Warto wiedzieć, że jeśli oboje rodzice korzystają z urlopu wychowawczego jednocześnie, przysługuje im tylko jeden dodatek. Pamiętaj również, że zasiłek wychowawczy nie jest przyznawany automatycznie – musisz złożyć odpowiedni wniosek.
Wysokość i okres pobierania zasiłku wychowawczego
Zasiłek wychowawczy to świadczenie w stałej wysokości 400 zł miesięcznie, niezależnie od liczby dzieci, którymi się opiekujesz. Czas, przez jaki możesz pobierać to świadczenie, zależy od Twojej sytuacji rodzinnej. W przypadku opieki nad jednym dzieckiem, zasiłek przysługuje przez okres do 24 miesięcy kalendarzowych. Jeśli opiekujesz się więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu, okres ten wydłuża się do 36 miesięcy.
Natomiast w sytuacji, gdy sprawujesz opiekę nad dzieckiem z niepełnosprawnością (posiadającym odpowiednie orzeczenie), możesz korzystać z zasiłku wychowawczego przez nawet 72 miesiące kalendarzowe. Warto zaznaczyć, że z tego świadczenia możesz korzystać tylko do momentu, gdy Twoje dziecko ukończy 6 lat. Pamiętaj, że zasiłek wychowawczy jest wypłacany co miesiąc, razem z zasiłkiem rodzinnym, przez odpowiedni organ w Twojej gminie lub mieście.
Warunki przyznania zasiłku wychowawczego
Aby otrzymać zasiłek wychowawczy, musisz spełnić kilka istotnych warunków. Przede wszystkim, bezpośrednio przed urlopem wychowawczym powinieneś być zatrudniony na podstawie umowy o pracę przez co najmniej 6 miesięcy. Jest to kluczowy wymóg, który wyklucza osoby z krótszym stażem pracy.
Ponadto, w trakcie urlopu wychowawczego nie możesz podejmować pracy zarobkowej, która uniemożliwiałaby Ci osobiste sprawowanie opieki nad dzieckiem. Warto również wiedzieć, że zasiłek wychowawczy nie przysługuje, jeśli w tym samym czasie korzystasz z zasiłku macierzyńskiego lub pobierasz świadczenie rodzicielskie.
Istotne jest też to, że Twoje dziecko nie może przebywać w placówce zapewniającej całodobową opiekę przez więcej niż 5 dni w tygodniu (z wyjątkiem pobytu w szpitalu). Spełnienie tych warunków jest niezbędne, aby móc ubiegać się o przyznanie zasiłku wychowawczego.
Jak złożyć wniosek o zasiłek wychowawczy?
Proces ubiegania się o zasiłek wychowawczy rozpoczyna się od złożenia odpowiedniego wniosku. Musisz wiedzieć, że zasiłek wychowawczy nie jest samodzielnym świadczeniem – stanowi dodatek do zasiłku rodzinnego. Dlatego też, składając wniosek o zasiłek wychowawczy, w rzeczywistości składasz wniosek o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do tego zasiłku.
Formularz wniosku możesz uzyskać w urzędzie gminy lub miasta, a także w ośrodku pomocy społecznej. Często jest on również dostępny online na stronach internetowych tych instytucji. Wypełniając wniosek, musisz podać swoje dane osobowe, informacje o dziecku oraz szczegóły dotyczące Twojego zatrudnienia i urlopu wychowawczego.
Pamiętaj, aby dokładnie sprawdzić wszystkie pola formularza i upewnić się, że podałeś prawidłowe informacje. Błędy we wniosku mogą opóźnić proces przyznawania zasiłku lub nawet skutkować odmową jego przyznania.
Wymagane dokumenty
Do wniosku o zasiłek wychowawczy musisz dołączyć szereg dokumentów potwierdzających Twoją sytuację. Przede wszystkim, potrzebny będzie skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub inny dokument urzędowy potwierdzający jego wiek.
Jeśli Twoje dziecko ma powyżej 18 lat i nadal się uczy, będziesz musiał to udokumentować. Kluczowym dokumentem jest zaświadczenie lub oświadczenie o udzieleniu urlopu wychowawczego, które określa okres, na jaki został on przyznany.
Musisz również dostarczyć zaświadczenie lub oświadczenie potwierdzające, że bezpośrednio przed urlopem wychowawczym byłeś zatrudniony przez co najmniej 6 miesięcy. Ważnym elementem jest też dokumentacja dotycząca dochodów rodziny – będziesz musiał przedstawić zaświadczenie lub oświadczenie o dochodzie.
Dodatkowo, wymagane jest zaświadczenie lub oświadczenie potwierdzające zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych, najczęściej w formie kopii imiennego raportu miesięcznego osoby ubezpieczonej z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku. Pamiętaj, że kompletność i prawidłowość tych dokumentów ma kluczowe znaczenie dla pozytywnego rozpatrzenia Twojego wniosku o zasiłek wychowawczy.
Gdzie złożyć wniosek i kto wypłaca zasiłek?
Wniosek o przyznanie zasiłku wychowawczego składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na Twoje miejsce zamieszkania. W niektórych przypadkach zadanie to może być przekazane ośrodkowi pomocy społecznej lub innej jednostce organizacyjnej gminy. Dlatego przed złożeniem dokumentów warto upewnić się, która instytucja w Twojej miejscowości zajmuje się przyjmowaniem wniosków o świadczenia rodzinne.
Możesz to sprawdzić na stronie internetowej urzędu lub dzwoniąc do biura obsługi mieszkańców. Po pozytywnym rozpatrzeniu Twojego wniosku, zasiłek wychowawczy będzie wypłacany co miesiąc przez tę samą instytucję, która przyjęła Twój wniosek.
Kwota zasiłku zostanie przelana na konto bankowe, które wskazałeś we wniosku, wraz z zasiłkiem rodzinnym. Pamiętaj, że w razie jakichkolwiek zmian w Twojej sytuacji, które mogą wpłynąć na prawo do zasiłku, jesteś zobowiązany niezwłocznie poinformować o tym organ wypłacający świadczenie.
Urlop wychowawczy a zasiłek wychowawczy
Na koniec warto jeszcze raz podkreślić istotną różnicę między urlopem wychowawczym a zasiłkiem wychowawczym, ponieważ te pojęcia często bywają mylone. Urlop wychowawczy to przysługujące Ci prawo pracownicze, które umożliwia przerwę w pracy w celu osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem. Możesz z niego skorzystać na okres do 36 miesięcy, do ukończenia przez dziecko 6 roku życia. Co istotne, urlop wychowawczy jest bezpłatny – w tym czasie nie otrzymujesz wynagrodzenia od pracodawcy.
Natomiast zasiłek wychowawczy to dodatkowe świadczenie finansowe, o które możesz się ubiegać w trakcie korzystania z urlopu wychowawczego, pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów dochodowych i formalnych. Zasiłek wychowawczy wynosi 400 zł miesięcznie i jest wypłacany przez odpowiedni organ administracji publicznej, nie przez pracodawcę.
Uwaga! Samo skorzystanie z urlopu wychowawczego nie gwarantuje automatycznie prawa do zasiłku wychowawczego – musisz o niego osobno wnioskować i spełnić wszystkie wymagane warunki.