Burze i wyładowania atmosferyczne od zawsze budziły w nas niepokój. Uderzenie pioruna potrafi wyrządzić ogromne szkody, pomimo, że wyładowanie elektryczne trwa mniej niż sekundę. Tym samym możemy wyobrazić sobie ogromne napięcie drzemiące w wyładowaniach atmosferycznych. Ile volt ma piorun i jaka jest moc pioruna? Sprawdźmy szacunkowe wartości naukowców!
Jak powstaje piorun?
Wyładowanie atmosferyczne inicjuje różnica potencjałów pomiędzy chmurą a powierzchnią Ziemi. W wysokich partiach chmur gromadzą się ładunki dodatnie, a w niskich ładunki ujemne – tak samo jak powierzchnia Ziemi. W momencie, gdy różnica potencjałów osiągnie punkt krytyczny (w granicach 20–30 mln V) – dochodzi do wyładowania i powstaje piorun.
O wiele częściej dochodzi do wyładowań wewnątrz chmury, niż pomiędzy powierzchnią ziemi a chmurami.
Ile volt ma piorun?
Szacuje się, że energia pojedynczej błyskawicy waha się w granicach od 500 MJ do 1 GJ. Tym samym napięcie prądu elektrycznego wewnątrz pioruna sięga nawet 300 milionów woltów (300 000 000 V), a natężenie 30 tys. amperów (30 000 A).
Dla porównania napięcie prądu elektrycznego w domowej instalacji elektrycznej wynosi 230 V. Moc pioruna okazuje się również o wiele większa w porównaniu do najpotężniejszych sieci najwyższego napięcia na świecie, które obecne są na terenie Japonii (1,1 MV) oraz Kazachstanu (1150 kV i 5500 MW zdolności przesyłowej).
W Polsce natomiast pod koniec 2020 roku stosowane były napowietrzne linie najwyższych napięć:
- 400 kV o łącznej długości 7 822 km
- 220 kV o łącznej długości 7 380 km
Jako ciekawostkę można dodać, że temperatura powietrza wewnątrz pioruna osiąga nawet 30 000º C.
Podsumowanie – FAQ
- Ile prądu jest w błyskawicy? Prąd elektryczny w przeciętnej błyskawicy osiąga natężenie w granicach 10 000 – 30 000 A.
- Czy ktoś złapał piorun? Niestety energia pioruna jest na tyle wysoka, że obecnie nie dysponujemy technologią pozwalającą na skumulowanie wyzwolonej podczas wyładowania energii elektrycznej.
- Jak długo trwa piorun? Czas pojedynczego wyładowania atmosferycznego waha się od ok. 10 do ok. 100 milisekund.
- Jakiej grubości jest piorun? Średnica błyskawicy wynosi zaledwie kilka centymetrów. Niemniej wydaje się ona o wiele większa, co spowodowane jest ogromną ilością wytwarzanego światła.
- Czy da się przeżyć uderzenie pioruna? Ryzyko śmierci człowieka na skutek bezpośredniego trafienia przez błyskawicę oscyluje w granicach 10%. Statystycznie 9/10 osób przeżywa spotkanie z piorunem, jednak w większości przypadków osoby te borykają się z poważnymi zaburzeniami neurologicznymi (np. problemami z pamięcią).
- Jak szybko porusza się błyskawica? Wyładowanie atmosferyczne porusza się z prędkością ok. 22 000 km/h.
- Jak obliczyć jak daleko jest piorun? Aby obliczyć przybliżoną odległość wyładowania atmosferycznego, wystarczy liczyć czas od chwili dostrzeżenia błyskawicy, aż do momentu usłyszenia grzmotu. Każda sekunda ciszy to ok. 340 metrów (taka jest prędkość dźwięku w powietrzu).
Sprawdź również:
- ile prądu pobiera wiatrak
- jak przeliczać kelwiny na Celsjusze
źródło: weather.gov
źródło zdjęcia: unsplash.com

Krzysztof Kamzol
Redaktor naczelny w serwisie Joblife.pl Pasjonat technologii produkcyjnych, nowoczesnego przemysłu i technik inżynieryjnych.